ΟΜΙΛΙΑ ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟΥ ΓΙΩΡΓΟΥ Α. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ ΣΤΗ ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ ΜΕ ΤΟΥΣ ΕΚΠΡΟΣΩΠΟΥΣ ΤΩΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΕΤΑΙΡΩΝ

ΓΡΑΦΕΙΟ

ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟΥ

Αθήνα, 19 Οκτωβρίου 2010
Φίλες και φίλοι, πέρασε ήδη ένας χρόνος, από τη στιγμή που οι πολίτες πήραν απόφαση, ότι η χώρα μας πρέπει να αλλάξει. Μας εμπιστεύτηκαν τη μεγάλη ευθύνη της υλοποίησης αυτών των αλλαγών. Περάσαμε ένα χρόνο αδιάκοπης προσπάθειας, πρώτα απ’ όλα, για να σώσουμε την πατρίδα από την χρεοκοπία. Το αποτέλεσμα είναι ότι, σήμερα, βρισκόμαστε σε έναν καλύτερο δρόμο, αλλά ταυτόχρονα βρισκόμαστε και σε ένα κομβικό σημείο.
Η προσπάθεια, γνωρίζω ότι, ήταν επίπονη για όλους και αυτό αναγνωρίζεται πια και στην Ευρωπαϊκή Ένωση και παντού. Πρώτη μας προτεραιότητα είναι να άρουμε κάθε βάρος από όλους εκείνους τους συμπολίτες μας, που κλήθηκαν να συμβάλουν για να σωθεί η πατρίδα μας. Και δεν ξεχνώ τις θυσίες των απλών πολιτών, των συνταξιούχων, των εργαζομένων. Θα είναι οι πρώτοι που θα λάβουν το μέρισμα της επιτυχίας, μόλις η Ελλάδα ορθοποδήσει.

Σήμερα, βρισκόμαστε στο σημείο όπου, είτε αποφασίζουμε ότι συνεχίζουμε μπροστά, όχι μόνο για τη σωτηρία, αλλά και για την αναμόρφωση της χώρας μας, για να χτυπήσουμε δηλαδή τα αίτια της κρίσης, ή ότι πάμε πάλι πίσω, στη χρεοκοπία. Ή χτίζουμε πάνω στη μέχρι σήμερα πορεία μας και την ολοκληρώνουμε, ή αφήνουμε την προσπάθεια να πάει χαμένη, μαζί με τις θυσίες ενός ολόκληρου λαού.
Προσωπικά, είμαι αισιόδοξος γιατί, για πρώτη φορά εδώ και δεκαετίες, στη χώρα μας, πνέει ένας αέρας αλλαγής. Οι πολίτες, οι ίδιοι οι άνθρωποι που πληρώνουν τις συνέπειες της κρίσης, ακριβώς γι’ αυτό το λόγο, καταλαβαίνουν καλύτερα από τον καθένα μας, στην καθημερινότητά τους, ότι η χώρα μας πρέπει και μπορεί να αλλάξει.
Πρέπει να αφήσουμε πίσω μας νοοτροπίες, ξεπερασμένους θεσμούς και πρακτικές, όλα αυτά που μας οδήγησαν εδώ, για να δημιουργήσουμε πια μια καλύτερη χώρα για όλους.
Η προσπάθεια μετάβασης σε αυτή την Ελλάδα, στην Ελλάδα της δικαιοσύνης, της ανάπτυξης, δεν είναι εύκολη. Και γίνεται ακόμα πιο επιτακτική αυτή η αλλαγή, γιατί είναι ανάγκη να κάνουμε μέσα σε ελάχιστο χρονικό διάστημα όσα δεν κάναμε για πολλά χρόνια στον τόπο αυτό.
Να μαζέψουμε το πραγματικό χάλι που βρήκαμε στα δημόσια οικονομικά μας, να τα βάλουμε σε τάξη, να πείσουμε για την αξιοπιστία μας, για την ειλικρίνεια της προσπάθειάς μας, για τη βούλησή μας να αλλάξουμε τους θεσμούς της Πολιτείας μας, ώστε να εμπεδώσουμε ένα πλαίσιο ευνομίας για όλους, με συνθήκες υγιούς ανταγωνισμού, καθώς και ένα κράτος αποτελεσματικό, ευέλικτο και επιτελικό, που θα είναι αρωγός του πολίτη, με ευαισθησία απέναντι στον πολίτη, για τις ανάγκες του κάθε πολίτη ξεχωριστά, αλλά και για την ανάπτυξη.
Αυτό είναι το σχέδιό μας για το επόμενο χρονικό διάστημα, ώστε το πατριωτικό μας καθήκον να σώσουμε την Ελλάδα από τη χρεοκοπία, που ξεκίνησε πέρυσι, να το ολοκληρώσουμε φέτος, με τις μεγάλες αλλαγές, προκειμένου το 2011, να είναι η χρονιά κατά την οποία, η σημερινή προσπάθεια που κάνει ολόκληρος ο Ελληνικός λαός, να στεφθεί από επιτυχία.
Να είναι το 2011 η τελευταία χρονιά της ύφεσης, ώστε το 2012 να μπούμε και πάλι στην ανάπτυξη, με υγιείς όρους και, το 2013, να έχουν μπει πια γερές βάσεις για μια διαφορετική, καλύτερη και δικαιότερη Ελλάδα. Και βέβαια, να αρθούν τόσες αδικίες, αυτές του παρελθόντος, όπως και τα βάρη που επωμίστηκαν οι ασθενέστεροι, οι οποίοι αναγκαστικά στήριξαν την υπερπροσπάθειά μας, να μην αφήσουμε την πατρίδα μας να καταρρεύσει.
Όλος αυτός ο σχεδιασμός προϋποθέτει ορισμένα πράγματα για να πάει καλά. Πάνω απ’ όλα, προϋποθέτει μια κοινωνία με όσο το δυνατόν μεγαλύτερη συνοχή, ενότητα και σιγουριά. Και αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο βρισκόμαστε εδώ όλοι μαζί, όλοι οι κοινωνικοί εταίροι.
Παράλληλα με την προσπάθεια που κάνουμε για να αλλάξουμε την Ελλάδα, θα καταβάλουμε ακόμα μεγαλύτερη προσπάθεια για να προστατέψουμε τους πολίτες, τους εργαζόμενους, σε όλη αυτή την πορεία, αλλά και στο μέλλον. Να εγγυηθούμε, πολίτες ενεργούς και με προοπτική.
Η ανεργία αποτελεί το νούμερο ένα πρόβλημα που έχουμε μπροστά μας. Δεν έχει νόημα σήμερα να λέει κανείς ψέματα για τα πραγματικά προβλήματα και να καλλιεργεί απλώς εντυπώσεις. Η ανεργία στη χώρα μας υπάρχει και, υπάρχει σήμερα, ως συνέπεια μιας οικονομίας, που αργοπέθαινε εδώ και χρόνια.
Στόχος μας, είναι να χτυπήσουμε τη ρίζα των προβλημάτων, διότι είχαμε σβησμένες τις μηχανές της ανάπτυξης εδώ και πολύ καιρό. Και παράλληλα, η χώρα μας δεν φρόντιζε να αλλάξει το παραγωγικό μοντέλο, ώστε μέσα από μια βιώσιμη οικονομία να αυξήσει τις θέσεις εργασίας.
Πολλές επιχειρήσεις είχαν γίνει απολύτως εσωστρεφείς, βασίζονταν στις συναλλαγές που είχαν με το κράτος, ενώ η δραστηριότητά τους στρεφόταν εν πολλοίς στο πώς θα εξασφαλίσουν τις κάθε είδους επιδοτήσεις, αλλά χωρίς κανένα αναπτυξιακό μέλλον. Μόνο κατανάλωση ή παρασιτική επιβίωση.
Και σήμερα, για να μπορούμε να πούμε ότι αντιμετωπίζουμε το πρόβλημα σε βάθος, οφείλουμε πρώτον, να αλλάξουμε το παραγωγικό μοντέλο, να στραφούμε σε βιώσιμη ανάπτυξη, σε καθαρή ενέργεια, σε πράσινη ανάπτυξη, σε επενδύσεις - και ήδη, το κράτος δημιουργεί αυτό το νέο πλαίσιο.
Δεύτερον, να παλέψουμε, ώστε να αποκατασταθεί η αξιοπιστία της οικονομίας μας, για να μπορέσουμε να αποκτήσουμε πρόσβαση στις αγορές, να ανοίξει η λεγόμενη «διατραπεζική» αγορά για τις ελληνικές τράπεζες - ήδη, είμαστε σε καλό δρόμο - και να μπορέσει πάλι να κυκλοφορήσει ρευστό στις επιχειρήσεις της χώρας.
Αυτή τη φορά, όμως, το χρήμα δεν πρέπει να πάει στράφι, δεν πρέπει να πάει στις τσέπες λίγων και «ημετέρων». Υπόσχομαι στον Ελληνικό λαό ότι, πλέον στη χώρα, θα επικρατήσει η διαφάνεια, η δικαιοσύνη, η πρόοδος του συνόλου - και όχι μερικών «ημέτερων».
Όμως, παρά το γεγονός ότι βρισκόμαστε ακόμα στην καρδιά της ύφεσης, ακόμα και τώρα, μέσα στην κρίση, εμείς κάνουμε κάθε προσπάθεια για να κινητοποιήσουμε όλους τους μηχανισμούς που έχουμε στα χέρια μας. Και γνωρίζουμε ότι αυτοί οι μηχανισμοί του κράτους έχουν τεράστιες αδυναμίες, αλλά τους κινητοποιούμε, ώστε να παλέψουμε με την ανεργία, να διατηρήσουμε τις ήδη υπάρχουσες θέσεις εργασίας και, βεβαίως, να δημιουργήσουμε όσο το δυνατόν περισσότερες.
Στόχος μας, η συνοχή στην κοινωνία μας, να δώσουμε την ευκαιρία ιδιαίτερα στους νέους. Τους χρειαζόμαστε περισσότερο απ’ όλους για την καινοτομία, τη δημιουργία, την πρωτοβουλία τους, στην προσπάθεια να κάνουμε όλοι μαζί τη χώρα μας διαφορετική, καλύτερη.
Τους χρειαζόμαστε να μείνουν στην Ελλάδα, να βρουν δουλειά, να πατήσουν γερά στα δικά τους πόδια, να πάρουν πρωτοβουλίες, σε αυτές τις δύσκολες στιγμές, που οι επιχειρήσεις αντιμετωπίζουν προβλήματα βιωσιμότητας.
Το ίδιο ισχύει και για μια άλλη, πολύ μεγάλη κατηγορία πολιτών, τις γυναίκες, για τις οποίες υπάρχουν στοιχεία, που δείχνουν μεγάλη άνοδο της ανεργίας. Μετά από πολλή δουλειά, μέσα σε ένα πολυδαίδαλο και γραφειοκρατικό σύστημα, όπως ανακοίνωσα και πριν από ένα μήνα στη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης, ξεδιπλώνουμε ένα ολοένα και πιο ισχυρό δίχτυ προστασίας.
Με κίνητρα, που φτάνουν τα 2,6 δις ευρώ για τη δημιουργία ή τη διατήρηση 670 χιλιάδων θέσεων εργασίας. Αλλά και με ευκαιρίες για την επιχειρηματικότητα. Συνολικά, πρόκειται για 17 προγράμματα του ΟΑΕΔ, σε συνεργασία και με άλλα Υπουργεία, προγράμματα στοχευμένα που, είτε απευθύνονται αποκλειστικά, είτε δίνουν αυξημένα κίνητρα, στους νέους, στις γυναίκες, στους μακροχρόνια άνεργους, στους άνεργους πολύτεκνους, στους απολυμένους μεγάλης ηλικίας, αλλά και στην πιο ευαίσθητη κατηγορία, τα άτομα με αναπηρία.
Η στόχευσή μας είναι στους συμπολίτες μας, που πλήττονται με μεγαλύτερη ένταση από την οικονομική κρίση. Άλλα είναι τα προγράμματα που αφορούν στην επαγγελματική εκπαίδευση, και άλλα - που είναι ιδιαίτερης σημασίας - για τους εργαζόμενους που απειλούνται από την κρίση.
Εδώ, θα ήθελα να ζητήσω από όλους την συνεργασία σας για την υλοποίηση αυτών των προγραμμάτων διότι, όπως ξέρετε, οι μηχανισμοί του κράτους είναι γραφειοκρατικοί. Εσείς είστε οι κοινωνικοί εταίροι, οι οποίοι και γνωρίζετε καλύτερα, και μπορείτε καλύτερα να εφαρμόσετε και να αξιοποιήσετε αυτά τα προγράμματα. Είναι στη διάθεσή σας.
Όπως βεβαίως, περιμένουμε τις επιμέρους παρατηρήσεις και προτάσεις σας στα προγράμματα, τα οποία θα αναλυθούν λεπτομερώς από την Υπουργό Εργασίας. Περιμένουμε τις προτάσεις σας, για να τις αξιοποιήσουμε, ώστε να είναι ακόμα πιο στοχευμένες, ακόμα πιο αποτελεσματικές, οι δράσεις τις οποίες εμείς χρηματοδοτούμε.
Γνωρίζω ότι αγωνιάτε για όσους εκπροσωπείτε - και δικαίως - είτε είναι φορείς των εργοδοτικών Οργανώσεων, για τη βιωσιμότητα των επιχειρήσεων, είτε είναι συνδικαλιστικοί φορείς, για τα δικαιώματα και την προοπτική των εργαζομένων. Όμως, η σημερινή κρίση, που φαινομενικά μας χωρίζει, είναι τελικά αυτό που μας ενώνει. Είναι το κίνητρο για να δουλέψουμε μαζί, να δουλέψετε και μαζί και να υπηρετήσουμε αυτούς τους στόχους της βιωσιμότητας των επιχειρήσεων, αλλά και τους εργαζόμενους, καθώς και τους συμπολίτες μας που βρίσκονται σήμερα χωρίς δουλειά.
Οι επιχειρήσεις δεν μπορούν να είναι βιώσιμες, όταν ένα μεγάλο τμήμα της κοινωνίας μας είναι άνεργο και δεν έχει ουσιαστικά καταναλωτική δύναμη. Αντιστρόφως, οι πολίτες δεν μπορούν να βρουν δουλειά, αν οι επιχειρήσεις της χώρας δεν είναι εύρωστες, βιώσιμες, ανταγωνιστικές και δεν επενδύουν στο ανθρώπινο δυναμικό.
Άρα, λοιπόν, η προοπτική μας εξαρτάται από τη συνεργασία μας. Και μέσα από την εθνική, κοινωνική συμφωνία, εσείς, οι κοινωνικοί εταίροι, αποδείξατε πριν από λίγους μήνες τη δύναμη αυτής της συνεργασίας. Δείξατε ότι όχι μόνο αντιλαμβάνεστε την κρισιμότητα της περίστασης, αλλά και ότι μπορείτε να παίρνετε αποφάσεις, που συμβάλλουν ουσιαστικά στην κοινωνική συνοχή και την πρόοδο.
Εμείς, ακόμα και σ' αυτή την περίοδο της μεγάλης οικονομικής στενότητας, αξιοποιούμε τα λεφτά τα οποία υπάρχουν. Φροντίζουμε να βρούμε τα εργαλεία για τη στήριξη των προγραμμάτων για την ανεργία και, πάνω σ' αυτό θα συνεργαστούμε, αξιοποιώντας και τις δικές σας απόψεις.
Αναφέρομαι, πριν κλείσω, σε πέντε συγκεκριμένες προτεραιότητες. Πέντε προτεραιότητες - προγράμματα στήριξης, που ανακοινώνονται σήμερα, τα οποία θα εξελιχθούν το επόμενο δίμηνο, με αυτούς τους πέντε στόχους.
Αρχή μας, πρώτα απ’ όλα, είναι ότι θα πάμε σε ενεργητικές πολιτικές. Δηλαδή, δεν θέλουμε απλά να στηρίξουμε τον άνεργο, αλλά να τον βάλουμε σε ενεργητικές δράσεις, ώστε να μπει ξανά στη δουλειά.
Πρώτος στόχος, είναι η διατήρηση θέσεων εργασίας και η στήριξη της προσαρμοστικότητας των επιχειρήσεων. Στηρίζουμε οικονομικά τις επιχειρήσεις που πλήττονται από την ύφεση, για να διασφαλίσουμε τις υπάρχουσες θέσεις εργασίας. Επιδοτούμε τις επιχειρήσεις, καλύπτοντας τις ασφαλιστικές εισφορές, για να προσαρμόσουν στις νέες συνθήκες το εργατικό τους δυναμικό, ώστε να μην χρειαστεί να απολύσουν εργαζόμενους, να μειώσουν δηλαδή το λειτουργικό τους κόστος.
Δεύτερος στόχος, είναι η ένταξη των νέων στην αγορά εργασίας και η απόκτηση εργασιακής εμπειρίας, διότι έχουμε το φαινόμενο στη χώρα μας, οι νέοι να μένουν μακριά από την αγορά εργασίας μετά τις σπουδές τους, για πολλά χρόνια, πράγμα που δυσκολεύει ακόμα περισσότερο την ένταξή τους μετά.
Άρα, λοιπόν, τα προγράμματα αυτά είναι προσανατολισμένα στην απόκτηση εργασιακής εμπειρίας για νέους, εργαζόμενους και ανέργους, μέσω τοπικών ολοκληρωμένων προγραμμάτων, όπως αυτό των εργαζομένων που έχει ξεκινήσει στο Νομό Καστοριάς, αλλά και προγραμμάτων στήριξης νέων, ελεύθερων επαγγελματιών και επιστημόνων.
Τρίτος στόχος, είναι η επανένταξη ανέργων, με ολοκληρωμένα προγράμματα, για ανέργους επιχειρήσεων οι οποίες προχώρησαν σε μαζικές απολύσεις, αλλά και η χορήγηση της επιταγής επανένταξης των ανέργων στην αγορά εργασίας, αντί δηλαδή για το κλασικό επίδομα ανεργίας. Αυτός ακριβώς είναι και ο στόχος μας, να κρατήσουμε ενεργό τον εργαζόμενο, και όχι απλά να τον αφοπλίσουμε, μέσα από μία προστασία μεν, η οποία, όμως, δεν δίνει προοπτική.
Τέταρτος στόχος, είναι η ένταξη και υποστήριξη των γυναικών στην αγορά εργασίας. Να αποκαταστήσουμε τις ίσες ευκαιρίες ανδρών και γυναικών, αλλά και να βοηθήσουμε τις γυναίκες με σχεδιασμένα προγράμματα, γυναίκες που έχουν πραγματική ανάγκη και χρειάζονται ενεργό υποστήριξη για να ενταχθούν στην αγορά εργασίας.
Πέμπτος στόχος, είναι η στήριξη ατόμων με αναπηρία και άλλων ευπαθών κοινωνικών ομάδων – εδώ, και με προγράμματα επιδότησης ασφαλιστικών εισφορών - ώστε να υπάρχουν κίνητρα για τις επιχειρήσεις, προκειμένου να προσλαμβάνουν άτομα με αναπηρία ή άτομα που προέρχονται από ευπαθείς ομάδες, όπως αποφυλακισμένοι ή εξαρτημένοι από τοξικές ουσίες, άτομα που διαθέτουν όμως αστείρευτες δυνάμεις, που έχουν δεξιότητες και περιμένουν μια ουσιαστική ευκαιρία και στήριξη, για να ενταχθούν με αξιοπρέπεια στην παραγωγική, οικονομική και κοινωνική ζωή του τόπου.
Έχουμε κάνει κάθε προσπάθεια, ώστε η διαδικασία υποβολής αιτήσεων γι' αυτά τα προγράμματα να είναι και διαφανής και σαφής και εύκολη και γρήγορη. Σε πρώτη φάση, οι αιτήσεις θα γίνονται ηλεκτρονικά, μέσα από τις δομές του ΟΑΕΔ, με αναμόρφωση των υφισταμένων δομών των υπηρεσιών απασχόλησης, ώστε να έχουμε το επιδιωκόμενο αποτέλεσμα. Και σε δεύτερη φάση, βεβαίως, θα ενταχθούν και θα ενεργοποιηθούν, μέσα από την Τοπική Αυτοδιοίκηση, σε συνεργασία με τους κοινωνικούς εταίρους, όπου θα έχετε τον πρώτο λόγο, αλλά και με άλλους μη κυβερνητικούς οργανισμούς, για την υλοποίηση πολλών δράσεων.
Θέλουμε να αξιοποιήσουμε τις δικές σας δομές, αυτά που εσείς διαθέτετε, όπως το Ινστιτούτο Μικρών Επιχειρήσεων της ΓΣΕΒΕΕ, και για το σχεδιασμό, και για την υλοποίηση, αλλά και για την αξιολόγηση των προγραμμάτων. Προσανατολιζόμαστε στη δημιουργία και αποτελεσματικών δομών σχεδιασμού, και αξιολόγησης αυτών των προγραμμάτων, ώστε να μπορούμε να είμαστε σίγουροι ότι αυτά τα λεφτά πιάνουν τόπο. Κάθε ευρώ που δαπανούμε για κοινωνικά προγράμματα, να πολλαπλασιάζεται σε νέες θέσεις εργασίας.
Προχωράμε επίσης και στη διεθνή συνεργασία. Ήδη, όπως ξέρετε, έχω ανακοινώσει τη συνεργασία μας με ένα Ινστιτούτο στη Σουηδία, υπό την ηγεσία του Γιοακίμ Πάλμε, αλλά σε συνεργασία και με τον ΟΟΣΑ, καθώς και με το Διεθνές Γραφείο Εργασίας, για την αξιολόγηση και την καταλληλότητα των προγραμμάτων αυτών.
Έχουμε ποσοτικούς στόχους, αλλά και ποιοτικούς στόχους, τους οποίους θα συζητήσουμε μαζί σας και, βεβαίως, θα καταγράφουμε με το πληροφοριακό σύστημα που έχουμε, τις ανάγκες που υπάρχουν και που προκύπτουν από τη ζωή, αν θέλετε. Όμως, κάνουμε και κάτι ακόμα, το οποίο θεωρώ επίσης σημαντικό για την αναμόρφωση ολόκληρου του συστήματος πρόνοιας στη χώρα μας που, όπως είπα, είναι και πολυδαίδαλο και, πολλές φορές, αδιαφανές και, σίγουρα, σε μεγάλο βαθμό, και αναποτελεσματικό – χρήματα, που δεν πιάνουν τόπο, που δεν χτυπούν την ανεργία, που δεν αντιμετωπίζουν τη φτώχεια.
Άρα, λοιπόν, κάναμε μια καταγραφή – όπως κάναμε και την απογραφή των δημοσίων υπαλλήλων – των κοινωνικών και προνοιακών επιδομάτων, όλων των παροχών που λαμβάνει κάθε πολίτης, κάθε άνεργος, κάθε εργαζόμενος. Έτσι, θα μπορούμε να διασταυρώνουμε πληροφορίες, να γνωρίζουμε ποιοι πραγματικά ωφελούνται, από ποιες πηγές, για ποιο σκοπό και αν αυτά είναι αποτελεσματικά.
Αυτές είναι μεγάλες τομές, οι οποίες βεβαίως χρειάζονται, όπως είπα, τη δική σας συνεργασία, των κοινωνικών εταίρων. Σε σας θα βασιστούμε για τις συνέργειες και την κοινή δράση. Και θέλω να σας ευχαριστήσω και πάλι, που δίνουμε τα χέρια μεταξύ μας, για να δουλέψουμε μαζί. Είμαι βέβαιος ότι, αν το κάνουμε συστηματικά, ο δρόμος για την έξοδο από την κρίση θα είναι πολύ πιο σύντομος και λιγότερο επώδυνος για όλους τους Έλληνες και τις Ελληνίδες.
Να σας ευχαριστήσω και πάλι και να παραδώσω τη σκυτάλη στην κυρία Κατσέλη, για να μας δώσει περισσότερες λεπτομέρειες για τα προγράμματα αυτά.