Ερνέστος Τζαννάτος Καθηγητής Πανεπιστημίου Πειραιώς |
Οι επερχόμενες εκλογές είναι τυπικά και ουσιαστικά αυτοδιοικητικές. Και έτσι πρέπει να είναι, αφού σηματοδοτούν για την χώρα μας την ιστορική αρχή μιας επιτέλους ολοκληρωμένης διοικητικής αποκέντρωσης, αυτής των αιρετών περιφερειών και των διευρυμένων δήμων. Στην προεκλογική αυτή περίοδο καλούμαστε να αξιολογήσουμε και τελικά να επιλέξουμε εκείνες τις αυτοδιοικητικές ηγεσίες, σε περιφερειακό και δημοτικό επίπεδο, που κατά την κρίση μας θα αντεπεξέλθουν επιτυχέστερα στην διοικητική μεταρρύθμιση του Καλλικράτη προς όφελος των ευρύτερων κοινωνικών ενοτήτων. Τις ηγεσίες εκείνες που θα διαχειριστούν με αποτελεσματικότητα τις νέες ευκαιρίες και προκλήσεις που φέρνει για τον λαό μας, αυτή η νέα αυτοδιοικητική οργάνωση της χώρας μας. Στην παρούσα οικονομική συγκυρία, το εγχείρημα αυτό για όσους τελικά θα αναλάβουν την ευθύνη της αυτοδιοίκησης δεν θα είναι εύκολο. Όταν τα οικονομικά περιθώρια στενεύουν επιβάλλεται τόσο η ιεράρχηση των προβλημάτων όσο και ο εντοπισμός εκείνων των λύσεων που παράγουν πολλαπλασιαστικά οφέλη για το επίπεδο και την ποιότητα ζωής των πολιτών. Και ως προς αυτό απαιτείται ξεχωριστή διαχειριστική ικανότητα, γιατί τα δανεικά (που ούτως ή άλλως δεν ήταν ποτέ αγύριστα) αυτή τη φορά μας δίδονται και με βαρύ «καπέλο».
Για το ΠΑΣΟΚ που καλείται να διαχειριστεί αυτή την κατάσταση από το επίπεδο της κεντρικής εξουσίας όλα αυτά είναι γνωστά. Όταν το ΠΑΣΟΚ αποφάσισε να προχωρήσει με τον Καλλικράτη γνώριζε την πρόκληση αυτή καθαυτή αλλά και τις συνθήκες υλοποίησής της. Συνεπώς για το ΠΑΣΟΚ η επιτυχία του Καλλικράτη είναι μονόδρομος. Προς τούτο, έκανε τις επιλογές του και παρέχει στήριξη σε εκείνους τους υποψήφιους και συνδυασμούς που κρίνει ότι είναι οι ικανότεροι για το δύσκολο έργο της νέας περιφερειακής και δημοτικής αυτοδιοίκησης.
Φυσικά, στην δημοκρατία τον τελευταίο λόγο τον έχει ο λαός και το κριτήριό του είναι αλάνθαστο. Ποιό κριτήριο όμως; Το αυτοδιοικητικό ή το «αντι-μνημονιακό»;
Με βάση το αυτοδιοικητικό κριτήριο, η εκλογική νίκη του όποιου συνδυασμού είναι απόλυτα σεβαστή. Για τους χαμένους των εκλογών, θα αναδειχθεί η αδυναμία των συνδυασμών τους (και των δυνάμεων που τους υποστηρίζουν) να πείσουν ότι ήταν οι ικανότεροι. Αυτές οι αστοχίες είναι γνωστές σε κάθε πολιτικό οργανισμό και αποτελούν μια εμπειρία “προς γνώση και συμμόρφωση”.
Στην παρούσα φάση όμως φαίνεται ότι έχουμε κάτι άλλο. Έχουμε σύσσωμη την αντιπολίτευση και τους συνοδοιπόρους της να έχουν σηκώσει την «αντι-μνημονιακή» σημαία και πίσω από αυτή να έχουν στοιχηθεί πλείστοι όσοι υποψήφιοι με τους συνδυασμούς τους. Παρά την αλλοίωση του χαρακτήρα των εκλογών και αυτή η βάση αξιολόγησης των υποψηφίων είναι σεβαστή, όπως σεβαστή είναι και η ενδεχόμενη εκλογική νίκη των «αντι-μνημονιακών» συνδυασμών. Αυτή η εξέλιξη, όμως, σημαίνει ότι η αντιπολίτευση και οι συνοδοιπόροι της πέτυχαν όχι μόνο να πείσουν τον ελληνικό λαό να μην ψηφίσει με αυτό-διοικητικό κριτήριο, αλλά ταυτόχρονα να καταδικάσει μια κεντρική κυβερνητική πολιτική την οποία η κυβέρνηση ακολουθεί ως τη μόνη σωτήρια διέξοδο από την κρίση και συνεπώς μολονότι άδικη την θεωρεί επιβεβλημένη.
Στην περίπτωση αυτή, όταν οι αυτοδιοικητικές εκλογές κρίνονται και τελικά αποτυπώνονται ως ένα δημοψήφισμα «αντι-μνημονιακής» νίκης για την αντιπολίτευση και τους συνοδοιπόρους της, ένας υπεύθυνος πρωθυπουργός δεν έχει άλλη επιλογή παρά να σκεφτεί σοβαρά την προσφυγή στις κάλπες. Αυτό δεν είναι εκβιασμός, αλλά ούτε και απειλή. Αντίθετα, η στάση αυτή υπαγορεύεται από την ανάγκη σεβασμού της εκπεφρασμένης λαϊκής βούλησης, για να επιβεβαιωθεί για μια ακόμη φορά ότι “την ιστορία την γράφουν οι λαοί” και χαράσσουν με δική τους ευθύνη την καλή ή την κακή τους μοίρα.
Προς το παρόν, για την καλύτερη διαχείριση αυτών που βιώνουμε σήμερα (αφού η καλή μας μοίρα φαίνεται να είναι λίγο μακριά), ρωτώ τον εαυτό μου:
· Πόσο επιτυχημένοι αυτοδιοικητικοί ηγέτες μπορεί να είναι όσοι υποψήφιοι δεν πιστεύουν στην αναγκαιότητα του Καλλικράτη;
· Μήπως οι «αντι-μνημονιακοί» υποψήφιοι πριν καλά-καλά εκλεγούν φωνάζουν ότι δεν τους φθάνουν τα χρήματα για να κάνουν αύριο αυτά που υπόσχονται σήμερα;
Και τέλος, μια διαπίστωση:
· Συμφωνώ ότι με το ζόρι δεν αλλάζει κανείς. Αρκεί, βέβαια, να προλάβει να μην του σκάσει η βόμβα !!!!