Από τον πρώτο ελεύθερο εορτασμό της εθνικής επετείου της 25ης Μαρτίου 1945. Κορίτσια του Λυκείου μπροστά στη Βουλή. Ιστορικό Αρχείο Λυκείου Ελληνίδων (ΙΑΛΕ), Αρχείο Τύπου
«Στα μαθήματά μας χορεύει η γιαγιά με τη μαμά και την εγγονή…»
Το 1910 η, 50χρονη πλέον, Καλλιρόη Παρρέν είχε ήδη διανύσει μια διαδρομή που επέτρεπε στον Γρηγόριο Ξενόπουλο να την αποκαλεί «αρχηγό και απόστολο του σεμνού ελληνικού φεμινισμού». ΄Ηταν η στιγμή που η πολυσχιδής μορφή του λεγόμενου πρώτου κύματος της ελληνικής γυναικείας αμφισβήτησης αποφάσισε να προχωρήσει στην ιδρυτική πράξη του Λυκείου των Ελληνίδων. Δεν μπορούμε να γνωρίζουμε με βεβαιότητα η τι είχε στο νου της όταν δοκίμαζε να δοκιμάσει τις δυνατότητες της γυναικείας συσσωμάτωσης στο πρότυπο των ευρωπαϊκών Λυκείων Λεσχών. Είναι, ωστόσο, πιθανό να ήθελε να υλοποίησει τα σχέδιά της για να χειραφετηθούν οι γυναίκες της εποχής της μέσα από τη συλλογικότητα.
«Την 2α Δεκεμβρίου του 1911 (1910) η Καλλιρόη Παρρέν προσεκάλεσεν εις την οικίαν της...» για την ιδρυτική πράξη του Λυκείου των Ελληνίδων. ΄Ενας μικρός πυρήνας ανήσυχων γυναικών της αστικής αθηναϊκής κοινωνίας αγκάλιασε το όραμά της που προσέβλεπε στη βελτίωση των όρων ζωής της γυναίκας της εποχής και στηρίχθηκε στην ελληνική παράδοση. Ακολούθησε ένας αιώνας ζωής γεμάτος αλλαγές και περιπέτειες. Από τότε μέχρι σήμερα η θέση της γυναίκας έχει αλλάξει δικαιώνοντας τις προσδοκίες της Καλλιρόης Παρέν.
Το Λύκειον των Ελληνίδων, ωστόσο, συνεχίζει την πορεία του που έχει διευρυνθεί ιδιαίτερα. Σήμερα διαθέτει γύρω στα 20.000 μέλη σ' όλη την Ελλάδα, 50, παραρτήματα και 17 γραφεία στο εξωτερικό. Και είναι αυτά τα εκατόχρονα νιάτα του Λυκείου των Ελληνίδων», σύμφωνα με τη σημερινή Πρόεδρό του, Ελένη Τσαλδάρη, που έδωσαν το έναυσμα της έκδοσης ενός τόμου με τίτλο «Το Λύκειον των Ελληνίδων 100 χρόνια» ο οποίος να «κλείνει» αυτόν τον ένα αιώνα λειτουργίας και δράσης του. «Το Λύκειον των Ελληνίδων είναι γνωστό στους περισσότερους για την προώθηση των ελληνικών χορών και κοστουμιών», λέει στο «Βήμα» η Ελένη Τσαλδάρη. Αυτός, όμως, στην ουσία είναι μόνο ο «κράχτης". Το Λύκειον και η Καλλιρόη Παρρέν προσπάθησε να προωθήσει τη γυναίκα σε μια εποχή που το ασθενές φύλο ήταν πραγματικά ασθενές, δεν είχε λόγο σε τίποτα, κι αυτό το έκανε μέσα από την ανάδειξη των ελληνικών ηθών και εθίμων.Εκατό χρόνια μετά, το Λύκειον συνεχίζει αυτό το έργο αλλά με διαφορετικό τρόπο. Εκτός από τη διάδοση των ελληνικών χορών, τη διάσωση των ελληνικών φορεσιών και της ελληνικής παράδοσης, συνεχίζει να μεριμνά για συγκεκριμένες γυναίκες που βρίσκονται σε μειονεκτική θέση. Για παράδειγμα παραδίδοντας μαθήματα ελληνικών και ιστορίας σε οικονομικές μετανάστριες. Το τι κάνει το Λύκειον όλα αυτά τα χρόνια είναι γνωστό αλλά ίσως όχι όσο θα έπρεπε», εξηγεί η κυρία Τσαλδάρη. Εξ' ου και η αναλυτική παρουσίαση της πορείας του δεν έχει μόνο ιστορική σημασία.
«Το Λύκειον των Ελληνίδων 100 χρόνια» σε επιστημονική επιμέλεια ΄Εφης Αβδελά κυκλοφορεί από τις εκδόσεις του Πολιτιστικού Ιδρύματος Ομίλου Πειραιώς και περιλαμβάνει 15 μελέτες που καλύπτουν όλες τις χρονικές φάσεις της ζωής του Λυκείου. ΄Εμφαση δίνεται στο έργο και στις ιδεολογικές κατευθύνσεις των πρώτων δεκαετιών, καθώς επίσης στη συμβολή της Καλλιρόης Παρρέν και της διαδόχου της, ΄Αννας Τριανταφυλλίδου, δύο ισχυρές προσωπικότητες που καθόρισαν την πορεία του συλλόγου και έθεσαν _ η καθεμιά από τη δική της ιδεολογική θέση _ το πλαίσιο λειτουργίας του Λυκείου. Οι μελέτες καλύπτουν ποικίλες θεματικές: το ιστορικό του Λυκείου, τις ιδεολογικές του θέσεις στο πλαίσιο του διεθνούς γυναικείου κινήματος, τη συγκρότηση της Ιματιοθήκης, την ανάδειξη των ελληνικών χορών, τη διενέργεια του Α΄Εθνικού Γυναικείου Συνεδρίου στα 1921, την πρόσληψη της έννοιας της μητρότητας, τις επιμορφωτικές και εκπαιδευτικές διαδικασίες που υιοθέτησε. ΄Ενα πλουσιότατο αρχειακό και φωτογραφικό υλικό, το Χρονολόγιο και τα βιογραφικά των Προέδρων του Λυκείου εμπλουτίζουν το συλλογικό αυτό έργο.
Πως θα χαρακτήριζε η κυρία Τσαλδάρη το γεγονός ότι το Λύκειον των Ελληνίδων αποτελεί το μοναδική ελληνική γυναικεία Λέσχη που μετρά 100 χρόνια ζωής; «Είμαστε ένα ... φαινόμενο», λέει γελώντας η ίδια. «Αυτό, ωστόσο, που είναι εντυπωσιακό στην πραγματικότητα είναι ότι σήμερα στο Λύκειον συνυπάρχουμε 3 διαφορετικές γενιές. Σ' ένα μάθημα παραδοσιακών ελληνικών χορών κανείς μπορεί να δει τη γιαγιά, τη μαμά και την εγγονή να χορεύουν. Ατα μαθήματα χορού, ρυθμικής, ζωγραφικής, στη χορωδία μας, κι αλλού, κάνουμε δεκτές εκπροσώπους του γυναικείου φύλου από 7 έως 107 χρονών. Και σημειωτέον: είμαστε όλες εθελόντριες...»
