Προς
Τον Δήμαρχο Κεφαλονιάς, κύριο Αλέξανδρο Παρίση
ΘΕΜΑ: ΗΜΕΡΙΔΑ, 4 ΙΟΥΝΙΟΥ 2011, «ΣΑΜΗ ΕΝΑ ΑΝΟΙΚΤΟ ΜΟΥΣΕΙΟ»
Αξιότιμε κύριε Δήμαρχε
Εισηγούμαστε σε εσάς και στο Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου Κεφαλονιάς, θέματα που αφορούν την Δημοτική Ενότητα Σάμης.
Ζώντας σε μία δύσκολη στιγμή της Ελλάδας σκεφτήκαμε ότι μία άλλη σκοπιά για την προσέλκυση επισκεπτών είναι ο άμεσος συσχετισμός τουρισμού πολιτισμού.
Στόχοι μας είναι:
η ανάδειξη των εγκαταλελειμμένων μνημείων Σάμης
η αποπεράτωση του Μουσείου
η αδελφοποίηση του Δήμου Κεφαλονιάς με το Δήμο Ρόδου
η συνεργασία με το Εργαστήριο Καλλιτεχνικής και Πολιτισμικής Παιδείας του Πανεπιστημίου Αιγαίου
η έκδοση εντύπου με το υλικό της ημερίδας
η έκδοση τουριστικού οδηγού της περιοχής μας.
Έτσι αποφασίσαμε αρχικά την δημιουργία Ημερίδας με θέμα: « Σάμη, ένα ανοικτό μουσείο ».
Οι ενέργειές μας ήταν οι εξής : Πραγματοποιήθηκε σύσκεψη των αρμόδιων φορέων υπό την προεδρία του Αντιδημάρχου Δημοτικής Ενότητας Σάμης, κυρίου Σπυρίδωνα Κουνάδη, 12 Απριλίου 2011,στη Σάμη. Αναδείξαμε τα προβλήματα της περιοχής και προτάθηκε από τον Αντιδήμαρχο τουρισμού κύριο Ευάγγελο Κεκάτο, η πραγματοποίηση ημερίδας για το συγκεκριμένο θέμα. Επισυνάπτουμε σχετικό έγγραφο(1):
Στη συνέχεια δημιουργήσαμε άτυπη επιτροπή, 14 Μαϊου 2011,(συνημμένο 2)με την ονομασία «Επιτροπή Πολιτιστικής και Πολιτισμικής προβολής» Δημοτικής Ενότητας Σάμης.
Απαρτίζεται από τα εξής μέλη: ΣΠΥΡΟΣ ΚΟΥΝΑΔΗΣ, ΑΝΤΙΔΗΜΑΡΧΟΣ ΔΗΜΟΤΙΚΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ ΣΑΜΗΣ ΟΛΓΑ ΑΝΤΩΝΑΤΟΥ ΒΑΛΣΑΜΟΥ, ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΔΗΜΟΤΙΚΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ ΣΑΜΗΣ ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΓΙΑΚΟΥΜΑΤΟΥ, ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟυ ΙΔΙΟΚΤΗΤΩΝ ΕΝΟΙΚΙΑΖΟΜΕΝΩΝ ΔΩΜΑΤΙΩΝ-ΔΙΑΜΕΡΙΣΜΑΤΩΝ ΕΞΟΧΙΚΩΝ ΚΑΤΟΙΚΙΩΝ ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΤΟΚΚΑΣ, ΓΙΑ ΤΟ ΔΙΑΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΙΟΝΙΟΥ ΚΑΙ
ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟΣ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ
ΒΑΣΙΛΗΣ ΦΙΟΡΑΒΑΝΤΕΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑΣ ΤΗΣ ΤΕΧΝΗΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΤΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ ΚΑΙ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΟΥ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟΥ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗΣ ΚΑΙ ΕΙΚΑΣΤΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΗΣ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑΣ
Ακολούθως προσκαλέσαμε επισήμως τους εξής ομιλητές οι οποίοι και αποδέχθηκαν την πρόσκληση : ΑΝΤΩΝΗ ΒΑΣΙΛΑΚΗ, ΣΥΓΓΡΑΦΕΑ ΚΑΙ ΔΙΔΑΚΤΟΡΑ ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΚΗΣ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑΣ ΤΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΚΡΗΤΗΣ, ΠΡΟΪΣΤΑΜΕΝΟ ΛΕ’ ΕΦΟΡΕΙΑΣ ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΚΩΝ ΚΑΙ ΚΛΑΣΙΚΩΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΩΝ ΚΑΛΟΥΣΤ ΠΑΡΑΓΚΑΜΙΑΝ,ΔΙΔΑΚΤΟΡΑΣ,ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟΥ ΣΠΗΛΑΙΟΛΟΓΙΚΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ ΕΛΛΑΔΑΣ ΑΝΔΡΕΑ ΣΩΤΗΡΙΟΥ, ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΟΣ, ΑΝΑΠΛΗΡΩΤΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΛΕ΄ ΕΦΟΡΕΙΑΣ ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΚΩΝ ΚΑΙ ΚΛΑΣΙΚΩΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΩΝ ΤΕΝΙΑ ΡΗΓΑΚΟΥ, ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΟΣ, ΠΡΟΪΣΤΑΜΕΝΗ ΤΗΣ 21ΗΣ ΕΦΟΡΕΙΑΣ ΒΥΖΑΝΤΙΝΩΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΩΝ ΚΕΡΚΥΡΑΣ ΒΑΣΙΛΗΣ ΦΙΟΡΑΒΑΝΤΕΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑΣ ΤΗΣ ΤΕΧΝΗΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΤΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ
Προχωρήσαμε στα διαδικαστικά (προσκλήσεις, αφίσες, θέατρο Κέφαλος,catering, παραμονή, τηλεοπτική κάλυψη κ.α.)
Με εκτίμηση
Ο Πρόεδρος της «Επιτροπή Πολιτιστικής και Πολιτισμικής προβολής » Τοπικής ενότητας Σάμης, Δήμου Κεφαλονιάς
Αντιδήμαρχος
Σπυρίδων Κουνάδης
ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΔΗΜΟ ΚΕΦΑΛΟΝΙΑΣ
Σάμη,12 Απριλίου 2011
Υπ’ όψιν Αντιδημάρχου τουρισμού, κ. Ε. Κεκάτου
Κοινοποίηση:
1. ΛΕ’ Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων,
προϊστάμενο κ. Βασιλάκη και κ. Α. Σωτηρίου
2. Αντιδήμαρχο ενότητας Σάμης κ. Σ. Κουνάδη
3. Πρόεδρο τοπικής ενότητας Σάμης κ. Β. Κάραλη
ΘΕΜΑ: ΣΥΝΤΗΡΗΣΗ, ΚΑΘΑΡΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΑΝΑΔΕΙΞΗ ΜΝΗΜΕΙΩΝ, ΕΝΟΤΗΤΑΣ ΣΑΜΗΣ
Η Ελλάδα στη δύσκολη φάση που περνάει, στα μόνα που μπορεί να επενδύσει είναι η κληρονομιά της η πολιτισμική και πολιτιστική, τα μνημεία της, τα αρχαία της, η φύση της, η θάλασσα της και ο πολιτισμό της.
Στη πορεία του χρόνου και έχοντας σαν εικόνα την υπάρχουσα, μόνο θλίψη και απορίες μας γεννάει.
Διαπιστώνουμε ότι δεν έχει οικοδομηθεί η βάση που θα μπορούσε να στηριχτεί η προβολή του τόπου μας.
Είμαστε κληρονόμοι στην ιστορία μας και υποχρέωση και μέλημά μας είναι να επενδύσουμε με τον καλύτερο τρόπο που μπορούμε, στη προβολή του πλούτου μας και την διαφύλαξη του.
Αναδεικνύοντας αυτά τα μνημεία του πολιτισμού μας αποτέλεσμα θα έχει να γίνουμε πόλος έλξης Ελλήνων και ξένων επισκεπτών.
Η Σάμη έχει μια ιστορία που πολλοί θα ζήλευαν. Χρονολογείται από την προϊστορική εποχή (Χαλιωτάτα). Μνημειακή τοπογραφία αρχαίας Σάμης, Ανδρέα Σωτηρίου, αρχαιολόγου.
Φυσική συνέπεια των ανασκαφών είναι η ανάδειξη των ευρημάτων στην γενέτειρα τους και όχι σε αποθηκευτικούς χώρους, περιμένοντας κάποιες σποραδικές αναφορές για την ιστορία μας.
Ήδη τα ποιο επισκέψιμα αξιοθέατα στο νησί μας είναι η Μελισσάνη και η Δρογκαράτη, κατ΄ αναλογία θα μπορούσε να είναι και οι αρχαιότητες της ενότητας Σάμης.
Κηρυγμένα ως μνημεία από Υπουργείο Πολιτισμού είναι:
ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ ΑΡΧΑΙΑΣ ΠΟΛΗ ΣΑΜΗΣ
Θέσεις: Αγ. Φανέντες, Σκάλα, λόφος Βίγλα, Αλποβούνι, Λουτρό, Τσέκα, λόφος μονής Αγριλίων. Είδος μνημείων: Ακροπόλεις, Αμυντικά Συγκροτήματα, αρχαιολογικές θέσεις, οικιστικά σύνολα.
ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ ΚΑΣΤΡΙΟΥ – ΡΑΧΗΣ ΚΟΥΛΟΥΡΑΤΩΝ ΣΑΜΗΣ Θέση: καστρί και κορυφή ράχης Κουλουράτων Είδος μνημείων: Αμυντικά Συγκροτήματα, Πύργοι, αρχαιολογικές θέσεις
Ι. Ναός Αγίας Παρασκευής Λαταβινάτων Θέση: Λαταβινάτα Είδος μνημείου: Ιεροί ναοί Χριστιανικοί θρησκευτικοί χώροι.
4. Ι. Ναός Παναγίας Λιβαθινάτων Θέση: Λιβαθινάτα Είδος μνημείου: Ιεροί ναοί Χριστιανικοί θρησκευτικοί χώροι.
5.Βυζαντινό μνημείο: θέση Αγ. Δημήτριος Ψηφιδωτό Αγ. Δημητρίου. (Ανασκαφή Τ. Ρηγάκου )
Δημοσιευμένες μελέτες και περιόδους αναφέρονται:
1. ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ ΣΑΜΗΣ
Η αρχαία Σάμη είναι μία από τις τέσσερις πόλεις της Κεφαλληνιακής τετράπολις όπως αναφέρει ο Θουκυδίδης. Όπως και οι άλλες πόλεις Κράνη, Πάλλη και Πρόννοι, ήταν ανεξάρτητη και αυτόνομη, ακολουθούσε την δική της εξωτερική πολιτική και έκοβε τα δικά της χάλκινα και αργυρά νομίσματα, στα οποία εμφανίζεται το μονόγραμμα της πόλης και παραστάσεις σχετικές με τις θρησκευτικές πεποιθήσεις και τις παραγωγικές δραστηριότητες των κατοίκων της. Οι δύο ακροπόλεις της, η εκτεταμένη οχύρωση και η πόλη καταλαμβάνουν τους λόφους στις θέσεις «Παλαιόκαστρο» και «Άγιοι Φανέντες» που βρίσκονται ανατολικά του ομώνυμου σύγχρονου οικισμού. Η ελευθερία και η αυτονομία της πόλης της Σάμης καταλύεται το 188 π.Χ. ύστερα από τετράμηνη πολιορκία των ρωμαϊκών στρατιωτικών δυνάμεων, που ηγείτο ο Ρωμαίος Ύπατος Μάρκος Φούλβιος Ναβιλίτωρ.
Η πόλη μετά από μία μακροχρόνια περίοδο μαρασμού γνωρίζει τη δεύτερη ανθηρή περίοδό της. Εφοδιάζεται με δημόσια οικοδομήματα, λουτρικές εγκαταστάσεις και κοινωφελή έργα, ενώ ταυτόχρονα οργανώνονται τα νεκροταφεία της. Οι ιδιωτικές κατοικίες της δε στερούνται της πολυτέλειας των άλλων οικιών που βρίσκονται στα μεγάλα αστικά κέντρα. Τα περισσότερα κινητά ευρήματα προέρχονται από τους τάφους, είναι πλούσια και εντυπωσιακά. Τόσο από τις σωστικές ανασκαφές, όσο και από τα υποέργα «Ανάπλαση - Ανάδειξη ακροπόλεων Σάμης (Κυάτις, Παλιόκαστρο)» και «Αποχέτευση ακαθάρτων και όμβριων υδάτων - εγκατάσταση βιολογικού καθαρισμού Σάμης Κεφαλληνίας», ολοένα και περισσότερα στοιχεία έρχονται στο φως που εμπλουτίζουν τις γνώσεις μας για τον πολεοδομικό ιστό των διαδοχικών οικιστικών φάσεων της Σάμης και για τις συνήθειες των κατοίκων της.(Α. Σωτηρίου, αρχαιολόγος)
2. Σε ότι αφορά το Μουσείο Σάμης αναφέρεται: Στην υπό κατασκευή και διαμόρφωση Αρχαιολογική Συλλογή Σάμης θα συμπεριλαμβάνονται ευρήματα, στα οποία ανήκουν πήλινα, γυάλινα, λίθινα και μεταλλικά αντικείμενα, κοσμήματα και νομίσματα της ευρύτερης περιοχής της επαρχίας Σάμης, καθώς και της περιοχής του Φισκάρδου, που χρονολογούνται από το 3000 π.Χ. μέχρι τον 6ον μ.Χ. αι. και προέρχονται τόσο από προηγούμενες και πρόσφατες σωστικές ανασκαφές, όσο και από τα έργα «Ανάδειξη – Ανάπλαση αρχαιολογικών χώρων Κράνης, Σάμης και Αλαλκομενών» Ν. Κεφαλονιάς και «Βιολογικός Καθαρισμός και Αποχέτευση Σάμης και Καραβόμυλου Κεφαλονιάς». Η έκθεση οργανώνεται βάση δύο αξόνων. Ο πρώτος θα αναφέρεται στην διαχρονική κατοίκηση των περιοχών και ο δεύτερος θα χωρίζεται σε θεματικές ενότητες, όπως είναι ο ιδιωτικός και ο δημόσιος βίος, τα θρησκευτικά έθιμα, το εμπόριο, το νερό κ.τ.λ. (Α. Σωτηρίου, αρχαιολόγος)
3. ΡΩΜΑΪΚΟ ΒΑΛΑΝΕΙΟ ΣΤΗ ΣΑΜΗ (ΡΑΚΟΣΠΙΤΟ)
Το ρωμαϊκό λουτρό ανασκάφηκε κατά τα έτη 1959 και 1960 από τον Β. Καλλιπολίτη. Βρίσκεται εντός του σύγχρονου οικισμού της Σάμης. Οι τοίχοι του σώζονται σε μεγάλο ύψος που φτάνει τα 4μ. Από το συγκρότημά του διατηρούνται αρκετοί χώροι ανάμεσα στους οποίους, χώροι ψυχρού και ζεστού λουτρού, υπόκαυστοι χώροι και ένας αύλιος χώρος, με ψηφιδωτό δάπεδο. Ακόμη και σήμερα ένας από τους θαλάμους του σώζει εν μέρει στους τοίχους του το σύστημα κυκλοφορίας του θερμού αέρα στο εσωτερικό του. Το οικοδόμημα καταστράφηκε από σεισμό πιθανότατα στις αρχές του 6ου μ.Χ. αι. Χρονολόγηση: 3ος μ.Χ. αι.
4. 6ο Υποέργο «Σωστικές Εργασίες Αρχαιοτήτων» στο πλαίσιο του έργου « Αποχέτευση ακαθάρτων και όμβριων υδάτων-Εγκατάσταση βιολογικού καθαρισμού Σάμης, Κεφαλονιάς »
Στο πλαίσιο του έργου «Αποχέτευση Σάμης ΙΙ» εντοπίστηκαν αρχαιότητες, όπως ιδιωτικές κατοικίες, δημόσια κτίρια, ψηφιδωτά δάπεδα και νεκροταφεία. Επιπλέον έχουν έρθει στο φως στοιχεία που μαρτυρούν τη διαχρονική κατοίκηση της περιοχής από τη Γεωμετρική Εποχή (9ος αι. π.Χ. – 8ος αι. π.Χ.). Τα υπ’αριθ.6,7,8,9, είναι αντιγραφή από το site της ΛΕ’ Εφορείας Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων.
Μεσαιωνικά χωριά:
Εγκαταλελειμμένοι οικισμοί Σάμης του 1500, ενετικά γεφύρια (Γριζάτων - Βλαχάτων), Ι. Ν. Αγίου Ιωάννου Προδρόμου και Ι. Ν. Αγίου Ιωάννου Θεολόγου Βλαχάτων, οικεία Σταματάτου στα Λαταβινάτα που υπήρξε Ενετικό δικαστήριο και φρουραρχείο των Άγγλων, Δημοτικό σχολείο Βλαχάτων(περίπου 1820)κ.α.
Επειδή η Σάμη είναι από τα αρχαιότερα λιμάνια της Μεσογείου και συγχρόνως αρχαία πόλη θεωρούμε ότι είναι απαραίτητη η φροντίδα στα μνημεία και η ανάδειξή τους.
Μετά τιμής
Όλγα Αντωνάτου Βαλσάμου
Σύμβουλος τοπικής ενότητας Σάμης
Σταυρούλα Γιακουμάτου
πρόεδρος Σ.Ι.Ε.Δ.Δ.Ε.Κ. Σάμης
ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΔΗΜΟ ΚΕΦΑΛΟΝΙΑΣ
Σάμη,12 Απριλίου 2011
Υπ’ όψιν Αντιδημάρχου τουρισμού, κ. Ε. Κεκάτου
Κοινοποίηση:
1. ΛΕ’ Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων,
προϊστάμενο κ. Βασιλάκη και κ. Α. Σωτηρίου
2. Αντιδήμαρχο ενότητας Σάμης κ. Σ. Κουνάδη
3. Πρόεδρο τοπικής ενότητας Σάμης κ. Β. Κάραλη
