Για την πορεία του ΕΣΠΑ ενημέρωσε το σώμα ο Περιφερειάρχης
Ενημέρωση για την πορεία υλοποίησης του ΕΣΠΑ μέχρι 30-06-2011, έκανε ο Περιφερειάρχης Ιονίων Νήσων, Σπυρίδων Σπύρου, κατά τη διάρκεια της σημερινής συνεδρίασης του Περιφερειακού Συμβουλίου, που έγινε στην Κέρκυρα.
Η ενημέρωση, όπως επεσήμανε ο Περιφερειάρχης, έγινε, αφού μετά την 1η Ιουλίου, η διαχείριση του ΕΣΠΑ πέρασε στην Αιρετή Περιφέρεια και με στόχο να επισημανθούν οι εκκρεμότητες, να κατατεθούν προτάσεις, να τεθούν οι προβληματισμοί και να γνωρίσει το σώμα του Περιφερειακού Συμβουλίου όλες τις λεπτομέρειες που αφορούν στο πρόγραμμα.
«Διαχειριζόμαστε», είπε χαρακτηριστικά ο Περιφερειάρχης, «αμαρτίες» που έρχονται από το παρελθόν και ζητούμενο τώρα είναι η αύξηση του ποσοστού απορρόφησης των κονδυλίων, καθώς και η ένταξη ώριμων έργων».
Τέλος, ο Περιφερειάρχης αναφέρθηκε στην αναθεώρηση του ΕΣΠΑ, μετά τη μείωση του ποσοστού της εθνικής συμμετοχής στο πρόγραμμα, που έχει ως αποτέλεσμα και τη μείωση των κονδυλίων που αφορούν στην Περιφέρεια Ιονίων Νήσων.
ΕΙΣΗΓΗΣΗ
Α. Εισαγωγή
Με εγκύκλιο του Υφυπουργού Ανάπτυξης κ. Θάνου Μωραΐτη (31548/18-07-2011) δίνονται οδηγίες για την Αναθεώρηση των Επιχειρησιακών Προγραμμάτων του ΕΣΠΑ.
Η Εγκύκλιος αναφέρει χαρακτηριστικά .
«Με δεδομένο ότι συντρέχουν οι παρακάτω προϋποθέσεις του άρθρου 33 του Κανονισμού 1083/2006 όπως τροποποιήθηκε με τον 539/2010 δηλαδή :
- Έχουν επέλθει σημαντικές κοινωνικό-οικονομικές αλλαγές
- Παρουσιάζονται δυσκολίες στην υλοποίηση
- Καταγράφεται σημαντική απόκλιση από τους τεθέντες στόχους και τέλος
- Πρέπει να ληφθούν υπόψη διαφορετικές κοινοτικές και εθνικές προτεραιότητες
η Αναθεώρηση είναι απολύτως αναγκαία.»
Η Αναθεώρηση προβλέπεται να πραγματοποιηθεί σε δύο στάδια.
Το πρώτο στάδιο θα λάβει χώρα άμεσα και εντός του Ιουλίου 2011, με στόχο την επίσημη υποβολή των αναθεωρημένων προγραμμάτων αμέσως μετά στην Επιτροπή.
Στόχος αυτού του πρώτου σταδίου θα είναι η αύξηση του ποσοστού της Κοινοτικής Συνδρομής στα Ε.Π. (από ~80% στο ΔΕΠΙΝ θα γίνει 85%) προκειμένου να αυξηθεί η απορρόφηση και κατ’ επέκταση η εισροή κοινοτικών πόρων και αφετέρου να εξοικονομηθούν πολύτιμοι και εν ανεπαρκεία λόγω της κρίσης, εθνικοί πόροι.
Το προτεινόμενο πρώτο στάδιο αναθεώρησης δεν επιφέρει αλλαγές στη δομή των επιχειρησιακών προγραμμάτων προκειμένου αφενός να συνεχιστεί η απρόσκοπτη υλοποίηση τους και αφετέρου να εξυπηρετηθούν οι πολιτικές και οι δεσμεύσεις τους.
Το δεύτερο στάδιο, που θα αφορά μια σε μεγαλύτερη έκταση και πιο ουσιαστική αναθεώρηση που θα απαντά και στα προβλήματα δομής και περιεχομένου σε όλα τα Ε.Π. του ΕΣΠΑ, θα ξεκινήσει αμέσως μετά, με στόχο την έγκρισή της εντός του 2012.
Με βάση όλα τα παραπάνω το τμήμα του Περιφερειακού Προγράμματος ΔΕΠΙΝ (Δ. Ελλάδος – Πελοποννήσου – Ιονίων Νήσων) που αφορά την Περιφέρεια Ιονίων Νήσων και είναι διαρθρωμένο σε 4 Άξονες Προτεραιότητας θα διαμορφωθεί ως εξής.
Αριθμός Άξονα στο ΔΕΠΙΝ
Τίτλος Άξονα
Ισχύον Προϋπολογισμός Άξονα σε €
Νέος Προϋπολογισμός Άξονα σε €
Άξονας 3
Υποδομές Προσπελασιμότητας
57.562.500
54.176.471
Άξονας 6
Επιχειρηματικότητα και Ψηφιακή Σύγκλιση
34.352.747
34.352.747
Άξονας 9
Αειφόρος Ανάπτυξη και Ποιότητα Ζωής
207.202.500
192.294.118
Άξονας 10
Τεχνική Υποστήριξη
3.882.253
3.882.253
ΣΥΝΟΛΟ
303.000.000
284.705.589
Η επί μέρους ανάλυση των 303.000.000 και των 284.705.589 € εντός κάθε Άξονα φαίνεται στον συνημμένο Πίνακα 1 (Σημερινή κατάσταση του Προγράμματος).
Μέχρι σήμερα, χωρίς να αυξηθεί ο εγκεκριμένος Προϋπολογισμός για το συνολικό ποσό των 303.000.000 €, έχουν δοθεί από το ΥΠΟΙΑΝ σύμφωνες γνώμες για αύξηση της δυνατότητας υπερδέσμευσης στους παρακάτω Άξονες ή Κωδικούς θεματικής Προτεραιότητας.
1. Στην Ενδιάμεση Διαχειριστική Αρχή της Περιφέρειας επί πλέον ποσό 36.149.250 € στον Άξονα 3 (+62,8%) (το ποσό αυτό θα γίνει στο πλαίσιο του πρώτου σταδίου της Αναθεώρησης 34.022.824 €) με τον όρο οι Νομικές Δεσμεύσεις να μη ξεπεράσουν το 10% του Άξονα 3 δηλ. 5.756.250 € (το ποσό αυτό θα γίνει στο πλαίσιο του πρώτου σταδίου της Αναθεώρησης 5.417.647 €).
2. Στις Τράπεζες επί πλέον ποσό 35.944.231 στον Άξονα 6 (147,73%) χωρίς όρους όσον αφορά τις δαπάνες (το ποσό αυτό στο πλαίσιο του πρώτου σταδίου της Αναθεώρησης κατά πάσα πιθανότητα δεν τροποποιείται).
Είναι προφανές ότι οι υπερδεσμεύσεις αυτές θα «τακτοποιηθούν» μέχρι 31-12-2012 στο πλαίσιο της Αναθεώρησης των Επιχειρησιακών Προγραμμάτων του ΕΣΠΑ και των εκπτώσεων που θα επιτευχθούν μέχρι τότε από τις δημοπρατήσεις των έργων.
Β. Παρουσίαση κατάστασης του Προγράμματος
Η συνολική κατάσταση του Προγράμματος παρουσιάζεται με 3 χαρακτηριστικά μεγέθη.
Εντάξεις. Είναι το άθροισμα του Προϋπολογισμού των διαφόρων έργων που έχει αποφασισθεί από την Ενδιάμεση Διαχειριστική Αρχή ότι μπορούν να χρηματοδοτηθούν από το Πρόγραμμα.
Συμβάσεις. Είναι το άθροισμα του Προϋπολογισμού των συμβάσεων που έχουν υπογραφεί όλων των ενταγμένων έργων.
Πληρωμές. Είναι το άθροισμα των Πληρωμών που έχουν γίνει από όλες τις συμβάσεις των ενταγμένων έργων.
Η συνολική κατάσταση φαίνεται στον συνημμένο Πίνακα 1 (Σημερινή κατάσταση του Προγράμματος).
Τα τρία χαρακτηριστικά οικονομικά μεγέθη του Προγράμματος είναι τα παρακάτω :
Εντάξεις 274.658.833 € ( 90,6% με τον παλαιό Π/Υ και 96,5% με τον νέο Π/Υ)
Συμβάσεις 159.269.647 € ( 52,6% με τον παλαιό Π/Υ και 55,9% με τον νέο Π/Υ)
Πληρωμές 85.288.983 € ( 28,1% με τον παλαιό Π/Υ και 30,0% με τον νέο Π/Υ)
Γ. Παρουσίαση κατάστασης των έργων του Προγράμματος
Τα έργα χωρίζονται σε 4 μεγάλες κατηγορίες με κριτήριο τα τρία προγραμματικά μεγέθη (εντάξεις-συμβάσεις-πληρωμές).
Ενταγμένα και χωρίς Συμβάσεις. Είναι τα έργα που έχει αποφασισθεί από την Ενδιάμεση Διαχειριστική Αρχή ότι μπορούν να χρηματοδοτηθούν από το Πρόγραμμα αλλά ακόμα δεν έχουν υπογράψει ούτε μία σύμβαση. Είναι 14 έργα με Π/Υ 51.446.300 €
Ενταγμένα και χωρίς Συμβάσεις αλλά σε διαδικασία δημοπράτησης. Είναι τα έργα που έχει αποφασισθεί από την Ενδιάμεση Διαχειριστική Αρχή ότι μπορούν να χρηματοδοτηθούν από το Πρόγραμμα δεν έχουν υπογράψει ακόμα ούτε μία σύμβαση αλλά έχει ξεκινήσει η διαδικασία δημοπράτησης. Είναι 11 έργα με Π/Υ 52.184.467 €
Ενταγμένα και με Συμβάσεις. Είναι τα έργα που έχουν υπογραφεί συμβάσεις ανεξάρτητα αν μέχρι σήμερα έχουν κάνει πληρωμές ή όχι. Είναι 39 έργα με Π/Υ συμβάσεων 126.945.168 € και πληρωμές 55.143.129 €.
Ολοκληρωμένα έργα. Είναι τα έργα που έχουν ολοκληρωθεί οι πληρωμές τους και συγχρόνως έχει ολοκληρωθεί και το προβλεπόμενο φυσικό αντικείμενο. Είναι 20 έργα με Π/Υ συμβάσεων 32.023.583 € και πληρωμές 30.145.854 €.
Τα έργα των 4 αυτών κατηγοριών φαίνονται στους συνημμένους Πίνακες 2, 3, 4 και 5.
Τα έργα χωρίζονται σε 2 άλλες μεγάλες κατηγορίες με κριτήριο το αν είναι έργα μεταφερόμενα ή και γέφυρες από το Γ’ ΚΠΣ ή νέα έργα του ΕΣΠΑ.
Από τα 84 ενταγμένα έργα στο Πρόγραμμα τα 34 είναι μεταφερόμενα και τα 50 είναι νέα έργα.
Τα έργα των 2 αυτών κατηγοριών φαίνονται στους συνημμένους Πίνακες 6 και 7.
Το συμπέρασμα από τους δύο αυτούς Πίνακες είναι ότι η συντριπτική πλειοψηφία των νέων έργων είναι ακόμα χωρίς υπογεγραμμένες συμβάσεις . Το ποσό των 26.343.791 € των συμβάσεων που αναφέρεται στον Πίνακα των νέων έργων (αν αφαιρεθούν το ποσό των 3.800.000 από τις κοινωνικές δομές και τα 10.000.000 που έχουν δοθεί στο ταμείο του JESICA) είναι στην ουσία 7.500.000 και αυτά μόνο από έργα πολιτισμού.
Δ. Βασικά Ερωτήματα και Απαντήσεις
Το βασικά ερωτήματα που προκύπτουν από τα παραπάνω δεδομένα και πρέπει να απαντηθούν είναι τα παρακάτω :
Ερώτημα 1ο . Τι οικονομικό περιθώριο υπάρχει για να ενταχθούν νέα έργα μέχρι 31-12-2013 ?
Απάντηση. Τα ποσά που μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε είναι
1. Υπόλοιπο που υπάρχει από τον νέο Π/Υ 10.000.000 €
2. Εκτιμούμενο ποσό από εκπτώσεις των ασυμβασιοποίητων έργων 20.000.000 €
3. Απαραίτητη υπερδέσμευση σε εντάξεις ώστε να απορροφηθούν όλοι οι πόροι μέχρι 31-12-2015 της τάξεως του 5% 14.000.000 €
4. Με σοβαρές πιθανότητες διεκδίκηση μέρους του αποθεματικού επίδοσης που θα δοθεί στο πλαίσιο της Αναθεώρησης το 2015 της τάξεως των 10.000.000 €
Επομένως είναι ένα ποσό της τάξεως των 54.000.000 €
Ερώτημα 2ο . Ποιο είναι το οικονομικό αντικείμενο των ενταγμένων έργων για τα οποία πρέπει να επισπεύσουμε τις διαδικασίες δημοπράτησης ώστε να συμβασιοποιηθούν και να ολοκληρωθούν μέχρι 31-12-2015 ?
Απάντηση. Το οικονομικό αντικείμενο αυτό προκύπτει από τις παρακάτω δύο κατηγορίες έργων :
1. Π/Υ 14 έργων (ΠΙΝΑΚΑΣ 2) που είναι ενταγμένα και δεν έχει ξεκινήσει ακόμα η διαδικασία δημοπράτησης 51.000.000 €
2. Π/Υ 17 έργων (ΠΙΝΑΚΑΣ 3) που είναι ενταγμένα και έχουν ξεκινήσει οι διαδικασίες δημοπράτησης 52.000.000 €
Επομένως είναι ένα ποσό της τάξεως των 103.000.000 €
Ερώτημα 3ο . Ποιο είναι το οικονομικό αντικείμενο των συμβασιοποιημένων έργων για τα οποία πρέπει να επισπεύσουμε τις διαδικασίες υλοποίησης ώστε να ολοκληρωθούν μέχρι 31-12-2015 ?
Απάντηση. Το οικονομικό αντικείμενο αυτό προκύπτει από τα έργα που είναι συμβασιοποιημένα (ΠΙΝΑΚΑΣ 4) και έχουν ακόμα αναπορρόφητο ποσό της τάξεως των 70.000.000 €
Ε. Τι πρέπει να γίνει από εδώ και πέρα
Το καθήκον που έχουμε μέχρι τη λήξη της θητείας μας, η οποία ταυτίζεται με την περίοδο που λήγει και η δυνατότητα ένταξης έργων στο Πρόγραμμα είναι πολλαπλό και με τις παρακάτω προτεραιότητες:
Να προχωρήσουν τα ήδη υλοποιούμενα έργα (70 εκ. € αναπορόφητα)
Να συμβασιοποιηθούν και να υλοποιηθούν τα δημοπρατημένα έργα (52 εκ. €)
Να δημοπρατηθούν, συμβασιοποιηθούν και αρχίσει η υλοποίηση των ενταγμένων και αδημοπράτητων έργων (51 εκ. €)
Να ωριμάσουν ώστε να μπορέσουν να ενταχθούν νέα έργα (54 εκ. €)
Η απρόσκοπτη υλοποίηση των τριών πρώτων προτεραιοτήτων θα δώσει την δυνατότητα στο πλαίσιο της Αναθεώρησης το 2012 να διεκδικήσουμε όσο το δυνατόν περισσότερους πόρους.
