Εμφάνιση μάζας φυτοπλακτονικών οργανισμών στη Λιμνοθάλασσα του Κουτάβου
Το Κλιμάκιο Ελέγχου Ποιότητας Περιβάλλοντος (ΚΕΠΠΕ) της Περιφέρειας Ιόνιων Νησιών, διενήργησε έλεγχο με τη συνδρομή του Λιμενικού Σώματος και των ιχθυολόγων του τμήματος Αλιείας της Περιφερειακής Ενότητας Κεφαλληνίας, την Πέμπτη 23-06-2011 στην θαλάσσια περιοχή της Λιμνοθάλασσας του Κουτάβου για τη διερεύνηση περιστατικού πιθανής ρύπανσης της θαλάσσιας περιοχής λόγω της παρουσίας στην επιφάνεια του θαλάσσιου χώρου ουσίας χρώματος καστανού με λευκοκίτρινο αφρό.
Αρχικά, πραγματοποιήθηκε οπτικός έλεγχος για τον εντοπισμό των περιοχών παρουσίας της προαναφερθείσας ουσίας. Κατά τον έλεγχο διαπιστώθηκε η παρουσία της εν λόγω ουσίας σε αρκετές θέσεις στην επιφάνεια της Λιμνοθάλασσας. Στην συνέχεια επελέγησαν θέσεις με έντονη την παρουσία του φαινομένου και δυνατότητα πρόσβασης από τα μέλη του Κλιμακίου για την πραγματοποίηση μετρήσεων φυσικοχημικών παραμέτρων με τα επιστημονικά όργανα της Περιφερειακής Ενότητας Κεφαλληνίας και τη λήψη δειγμάτων για περαιτέρω αναλύσεις.
Στη συνέχεια λήφθηκαν δείγματα από τη στήλη του νερού για περαιτέρω εξέταση και αναλύσεις βιολογικών και χημικών παραμέτρων από τις θέσεις S1, S2 και την τάφρο που εκβάλλει στη λιμνοθάλασσα καθώς στη συγκεκριμένη τάφρο διαπιστώθηκε ροή νερού και παρουσία της ουσίας (βλ. Εικόνα 1).
Ακολούθησε προκαταρκτική εξέταση δείγματος με τη συλλεγείσα ουσία με τη χρήση οπτικού μικροσκοπίου. Κατά την εξέταση διαπιστώθηκε η παρουσία διατόμων και δινομαστιγωτών (φυτοπλαγκτικοί οργανισμοί). Τα δείγματα προετοιμάσθηκαν και εστάλησαν για αναλύσεις βιολογικών και χημικών παραμέτρων σε διαπιστευμένο εργαστήριο.
Τα αποτελέσματα των αναλύσεων συνοψίζονται στα ακόλουθα:
- η «μάζα» που εμφανίσθηκε στο θαλάσσιο χώρο του Κουτάβου στις 23-06-2011, συνίσταται από συσσωματώματα φυτοπλαγκτικών οργανισμών και ειδικότερα βενθικών διατόμων και δινομαστιγωτών, τα οποία παράγουν ζελατινώδες μάζες. Η δημιουργία και η παρουσία αυτών των συσσωματωμάτων χαρακτηρίζεται ως «φυσικό φαινόμενο» που εμφανίζεται τους θερινούς-πρώτους φθινοπωρινούς μήνες του έτους. Ο βαθμός εξάπλωσης των συσσωματωμάτων από τη στιγμή της δημιουργίας τους επηρεάζεται από πολλούς περιβαλλοντικούς παράγοντες όπως η θερμοκρασία (αύξηση της θερμοκρασίας ευνοεί τον πολυμερισμό των ουσιών), η διαβάθμιση της πυκνότητας στη στήλη του νερού, η ποσότητα του αιωρούμενου σωματιδιακού υλικού, κ.ά.
- Ανιχνεύθηκαν εννέα (9) δραστικά φυτοφάρμακα σε εύρος συγκεντρώσεων. Σημειώνεται η υπέρβαση των συγκεντρώσεων από τις ανώτατες αποδεκτές τιμές δύο δραστικών φυτοφαρμάκων του Mercaprodimerthur (συγκέντρωση 258 ng/L) του οποίου η πώληση έχει ανασταλεί με την ΥΑ 181495/17-2-10 του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και του Acrinathrin (συγκέντρωση 113,8 ng/L).
- Στο δείγμα από το στραγγιστικό κανάλι μετρήθηκε υψηλή συγκέντρωση διαλυτού οργανικού άνθρακα (TOC) (9 φορές υψηλότερη από τους σταθμούς στη Λ/Θ) και υψηλή τιμή αγωγιμότητας για γλυκά νερά. Στο σύνολο των σταθμών μετρήθηκαν υψηλές τιμές σε αιωρούμενο και σωματιδιακό υλικό.
- Ανιχνεύθηκαν παθογόνοι και μη μικροοργανισμοί (Ολικά Κολοβακτηριοειδή, E. coli, Εντερόκοκκοι) σε αρκετά υψηλά επίπεδα γεγονός που υποδηλώνει μικροβιολογική ρύπανση-μόλυνση, η οποία σε συνδυασμό με την αρκετά υψηλή συγκέντρωση αμμωνιακών ιόντων υποδεικνύουν την παρουσία κάποιας μορφής ανεπεξέργαστων αποβλήτων, πιθανώς και αστικών λυμάτων.
- Τα αποτελέσματα αναλύσεων πολυκυκλικών αρωματικών υδρογοναθράκων (πετρελαιοειδή) έδειξαν μη ανιχνεύσιμες συγκεντρώσεις.
Λαμβάνοντας υπόψη τα ανωτέρω, το ΚΕΠΠΕ εισηγήθηκε τις ακόλουθες ενέργειες για την προστασία του σημαντικού υδάτινου οικοσυστήματος της Λιμνοθάλασσας και της υγείας των πολιτών.
i. Τη διερεύνηση των πιθανών πηγών ρύπανσης/μόλυνσης που σχετίζονται με τα φυτοφάρμακα, την αύξηση των συγκεντρώσεων αμμωνιακών και νιτρωδών ιόντων, του διαλυτού οργανικού άνθρακα (TOC) και την ανάπτυξη των παθογόνων μικροοργανισμών.
ii. Άμεσες ενέργειες από την αρμόδια υπηρεσία για την εφαρμογή των κανόνων ορθής γεωργικής πρακτικής στις γεωργικές δραστηριότητες που ασκούνται στην υπολεκάνη απορροής (περιοχή Κρανιάς).
iii. Σχεδιασμός και εφαρμογή προγράμματος συστηματικής επιστημονικής παρακολούθησης βιοτικών και αβιοτικών παραμέτρων σύμφωνα με τα οριζόμενα στην Οδηγία Πλαίσιο για τα Ύδατα, όπως αυτή ενσωματώθηκε στην εθνική νομοθεσία, ώστε να ληφθούν τα κατάλληλα μέτρα για την πρόληψη της ρύπανσης και την επίτευξη της καλής οικολογικής κατάστασης των θαλάσσιων υδάτων της Λιμνοθάλασσας και του Κόλπου Αργοστολίου.
Στη συνέχεια, με εντολή του κ. Αντιπεριφερειάρχη, ζητήθηκε ο ορισμός εκπροσώπων από τη Αστυνομική Δνση Κεφαλληνίας, το Λιμεναρχείο Κεφαλληνίας, το Δήμο Κεφαλονιάς και την Δ/νση Αγροτικής Οικονομίας & Κτηνιατρικής της Π.Ε Κεφαλληνίας, οι οποίοι σε συνεργασία με το ΚΕΠΠΕ θα προβούν το αμέσως επόμενο διάστημα σε εκτεταμένους ελέγχους δραστηριοτήτων στην ευρύτερη περιοχή της Λιμνοθάλασσας του Κουτάβου.
Σχετικά με το νέο περιστατικό εμφάνισης αφρώδους ουσίας χρώματος καστανού στην επιφάνεια του θαλάσσιου χώρου ανοιχτά της περιοχής των Κουρουκλάτων στις 23-08-2011, οι υπηρεσίες της Περιφερειακής Ενότητας Κεφαλληνίας δεν ειδοποιήθηκαν εγκαίρως με αποτέλεσμα να μην καταστεί δυνατή η λήψη δειγμάτων πριν το φαινόμενο να υποχωρήσει. Ως εκ τούτου δεν είναι δυνατόν να εξαχθούν ασφαλή συμπεράσματα για το αν πρόκειται για το ίδιο φαινόμενο (συσσωματώματα φυτοπλαγκτικών οργανισμών) ή για διαφορετικού τύπου περιστατικό.
ΑΠΟ ΤΟ ΓΡΑΦΕΙΟ ΤΥΠΟΥ
