Όπως είναι ίσως γνωστό στην χώρα μας έχουν εισβάλει δυο σοβαροί εντομολογικοί εχθροί φοινίκων :
Α) ο ρυγχοφόρος ( Rhynchophorus, κολεόπτερο , δηλαδή είδος σκαθαριού ) , που οι προνύμφες του ζουν σε στοές στον ιστό (εσωτερικό ) του φοίνικα και
Β) η παϊσαντίσια (Paysandisia , πεταλούδα μεγάλου μεγέθους ) που οι κάμπιές της προσβάλλουν και ζημιώνουν τους φοίνικες . Ο ρυγχοφόρος έχει καταστρέψει πολλούς φοίνικες στην Αττική, Βοιωτία, Φθιώτιδα, Ηλεία, Ρόδο, Κρήτη κ.α. Δρά και αναπτύσσεται μέσα στο κορμό του φοίνικα καταστρέφοντας το εσωτερικό του και προκαλώντας την καθολική ξήρανση του.
Τα θηλυκά γεννούν εκατοντάδες αυγά σε οπές ή πληγές του φοίνικα. Όταν εκκολαφθούν οι νύμφες εισχωρούν στο εσωτερικό του φοίνικα ανοίγοντας στοές μέχρι ένα μέτρο και έτσι προκαλείται ο θάνατος του φυτού. Λόγω του μεγάλου κινδύνου που αποτελούν για τους φοίνικες οι δύο ανωτέρω εχθροί , καλούνται οι συμπολίτες μας που έχουν φοίνικες σε κάποιο χώρο της περιουσίας τους(αυλή, κήπο, οικόπεδο, αγρόκτημα) να κάνουν συχνό έλεγχο επιθεωρώντας για ύποπτα συμπτώματα:
Το πρώτο σύμπτωμα είναι η εκροή φαιόχρωμου ιξώδους(=παχύρευστου) υγρού ή η εμφάνιση σκουρόχρωμων επαρμάτων (φουσκώματα) στη βάση των φύλλων. Ακολουθεί ακραία (περιφερειακή ) ξήρανση των νεαρών φύλλων που θυμίζει προσβολή δένδρου από αδρομύκωση ή τοξικότητα από άλατα . Μετά ,καταστρέφεται –ξηραίνεται η νέα βλάστηση (τα κεντρικά φύλλα κορυφής) και εκδηλώνεται κάμψη των παλαιών φύλλων ,που δίνει στο φυτό μακρόθεν την όψη ανοιχτής ομπρέλας. Σε μεταγενέστερο/ προχωρημένο στάδιο, αρχίζει εσωτερικά σήψη στον κορμό.→το δένδρο ξεραίνεται .
Στην περίπτωση της παϊσαντίσια, βλέπουμε οπές και εκδύματα (περιβλήματα από αναπτυσσόμενες κάμπιες) στους κορμούς. Σε προχωρημένη προσβολή , βλέπουμε φαγώματα στα νεαρά φύλλα, παρουσία εκκριμάτων , σαν ‘πριονίδι’, ανώμαλη ανάπτυξη των φύλλων και καταστροφή στην «καρδιά» του φοίνικα.
Παρακαλούμε σε περίπτωση υποψίας προσβολής , να ενημερώνεται αμέσως η υπηρεσία μας προκειμένου να εφαρμοστούν τα κατάλληλα μέτρα βάσει της φυτοϋγειονομικής νομοθεσίας. Το Υπουργείο έχει εγκρίνει φυτοπροστατευτικά προϊόντα για χρήση στους φοίνικες με ιδιαίτερη προσοχή. Τα χημικά εντομοκτόνα είναι τοξικά δηλητήρια για τα θηλαστικά –πτηνά-ερπετά και πρέπει να εφαρμόζονται σε αστικές περιοχές μόνο κάτω από ελεγχόμενες συνθήκες; Τα παραπάνω είναι πολύ σημαντικά για να προλάβουμε στην αρχή το πρόβλημα , πριν αρχίσει η επέλαση, που τότε πλέον είναι δύσκολη κατάσταση.
Αν δεν συμβάλλει με την ενεργό συμμετοχή του / στην επιτήρηση / κάθε πολίτης που έχει φοίνικες , λόγω της μεγάλης διασποράς αυτού του καλλωπιστικού φυτού, δεν είναι δυνατόν η Υπηρεσία μας να καταφέρει από μόνη της να είναι αποτελεσματική στην καταπολέμηση, με δυσμενέστατες συνέπειες για την τύχη αυτού του εξαιρετικού –στο τοπίο- φυτού.
Πρέπει να λειτουργήσει η «ευαισθητοποίηση των πολιτών» , να ‘νοιαστούν’ δηλαδή και οι ίδιοι οι ιδιοκτήτες φοινίκων, να υπάρχει επιφυλακή.
Για τον περιορισμό ή αποφυγή μετακίνησης του εντόμου από περιοχή σε περιοχή συστήνονται τα εξής:
-Να αποφεύγεται η μετακίνηση φοινικόδεντρων από τις περιοχές που έχουν εκδηλωθεί προσβολές , στις αμόλυντες περιοχές .
Δεν πρέπει να αγοράζονται φοίνικες φυτωρίου από πλανόδιο αν δεν έχουν Φυτοϋγειονομικό Διαβατήριο
-Να γίνεται καθαρισμός των κεφαλών των φοινίκων σε τακτά χρονικά διαστήματα ώστε να παρεμποδίζεται η αποσάθρωση των οργανικών υλικών στις μασχάλες των φύλλων του φυτού ,όπου τα θηλυκά έντομα προτιμούν να εναποθέσουν τα αυγά τους.
→Το κλάδεμα να γίνεται από μέσα Δεκεμβρίου – μέσα Φεβρουαρίου που είναι μειωμένη η κινητικότητα των εντόμων .
- ¨Όταν κόβονται , πράσινα (χλωρά ) φύλλα πρέπει η τομή να γίνεται περίπου 20-30 εκατοστά μακριά από την βάση , ούτως ώστε να μην δημιουργούνται πληγές – τομές κοντά στο στέλεχος του φυτού . Είναι λανθασμένη η νοοτροπία των Δήμων να κλαδεύουν τους φοίνικες αυστηρά και οποιαδήποτε εποχή .
Κάνουμε έκκληση στις αρμόδιες υπηρεσίες του δήμου , που είναι επιφορτισμένες με το κλάδεμα των φοινίκων , να αποφεύγουν το αυστηρό κλάδεμα και αυτό να γίνεται μόνο την κατάλληλη εποχή ( Δεκέμβριο-Φεβρουάριο )
Για περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να απευθύνεστε στους γεωπόνους της Υπηρεσίας μας
Ο Δ/ΝΤΗΣ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ
& ΚΤΗΝΙΑΤΡΙΚΗΣ
ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΑΚΗΣ
