του Άγη ΒΕΡΟΥΤΗ
Αυτό με τη μείωση των μισθών του ιδιωτικού τομέως κατά 20% με κρατική απόφαση, είναι σουρεαλιστικό: ημέρες παράκρουσης.
Αν κάποιος εργοδότης προσέλαβε ένα υπάλληλο με συγκεκριμένο μισθό, και η δουλειά δεν επιτρέπει να συνεχίσει να τον έχει στη μισθοδοσία του, είτε διότι ο υπάλληλος είναι ακριβότερος από την προστιθέμενη αξία που παράγει πλέον (λόγω κρίσης ή ελλείψεων ή απροθυμίας) τότε ο εργοδότης έχει την εναλλακτική να τον απολύσει ή να κάνει αλλαγές στις διαδικασίες του προκειμένου να του αυξήσει την παραγωγικότητα.
Αν μπορεί να βρει κάποιον φθηνότερο να του κάνει τη δουλειά τότε είναι ελεύθερος να το πράξει. Αν όχι, τότε θα έπρεπε να κάνει άλλη δουλειά, και να μην είναι εργοδότης, ή το επιχειρηματικό του μοντέλο έχει εξοκείλει και καλύτερα θα είναι να κλείσει την εταιρεία του αντί να παιδεύεται.
Αυτό ισχύει για εργαζόμενους που είναι ήδη στην εργασία τους φυσικά, και βασίζεται στη σύμβαση/συμφωνία που έχει ο εργοδότης με τον εργαζόμενο όταν συμφώνησαν αμφότεροι πως η δουλειά είναι αυτή, και η αμοιβή της εκείνη...
Όσον αφορά στους νέους εργαζόμενους, ο εργοδότης θα πρέπει να έχει την ευχέρεια να επιλέξει να προσλάβει όποιον εκείνος νομίζει ότι μπορεί να του κάνει τη δουλειά, με όποια χαμηλότερη αμοιβή είναι διατεθειμένος ο υποψήφιος να εργαστεί. Με άλλα λόγια αν η αγγελία για τη δουλειά για την οποία θέλω να προσλάβω δεν μου φέρνει κανένα αξιόλογο εργαζόμενο για 1400 ευρώ, θα δώσω περισσότερα για να κάνω τη δουλειά μου, ακόμα και αν ο κατώτερος νόμιμος μισθός είναι 550 ευρώ.
Αντίθετα, αν μπορώ εύκολα να βρω κάποιον να δουλέψει με 550 ευρώ, τότε τόση είναι η αμοιβή που δικαιολογεί ο νόμος της προσφοράς και της ζήτησης. Όταν θα μειωθεί η ανεργία (ή και νωρίτερα), ο υπάλληλος που σήμερα έχω να μου δουλεύει με 1.400 ευρώ, θα μου φύγει αν μπορεί να βρει δουλειά με 1.600 ευρώ.
Ούτε οι χαμηλοί κατώτατοι μισθοί καθορίζουν τους μισθούς της αγοράς, ούτε οι κυβερνητικές παρεμβάσεις. Στις ΗΠΑ, όπου το κατώτατο ωρομίσθιο είναι 4,5 δολάρια (ήτοι 756 δολάρια το μήνα ή 581 ευρώ), υπάρχουν οι υψηλότεροι μισθοί στον κόσμο, και ο μέσος μισθός έχει σημαντικά μεγαλύτερη αγοραστική δύναμη από οπουδήποτε αλλού.
Το θέμα του κατώτατου μισθού αφορά μόνο στην συγκομιδή γεωργικών προϊόντων. Όμως όταν το κράτος επέβαλε στους ιδιώτες εργοδότες στην πενταετία διακυβέρνησης της ΝΔ υποχρεωτικές αυξήσεις 40%, ουσιαστικά πέταξε στην ανεργία όσους εργαζόμενους δεν είχαν την ικανότητα ή τη διάθεση να παράγουν το 40% παραπάνω των αμοιβών τους. Αντίστοιχα όταν το κόστος μεταφοράς των οπωροκηπευτικών από την Αργολίδα στον Πειραιά είναι τριπλάσιο από όσο της μεταφοράς τους από τη Νότιο Αμερική, το πρόβλημα δεν είναι οι μισθοί της πείνας, αλλά το κλειστό επάγγελμα των μεταφορέων.
Εν ολίγοις, το θέμα της μείωσης των υφιστάμενων μισθών με κρατική απόφαση, σε εργαζόμενους που δεν είναι αμειβόμενοι από το κράτος, είναι, πιστεύω, Σοβιετικής επινόησης. Αναφορικά στο ποιος είναι ο ελάχιστος μισθός, δεν ενδιαφέρει αν οι εργαζόμενοι που απασχολεί κάποιος είναι παραγωγικότεροι, και άρα θα είναι και καλύτερα αμειβόμενοι από αυτό το ελάχιστο. Αν έβγαινε κάποιος που προτίθετο να προσλάβει εργαζόμενο που πραγματικά παράγει υπεραξία, με μισθό 550 ευρώ θα γελούσα μαζί του.
Από την άλλη, το μισθοδοτικό κόστος αυξάνεται σήμερα από τις εισφορές υπερβολικά, καθώς για να πάρει κάποιος εργαζόμενος 800 ευρώ στο χέρι, θα πάρει 50 ευρώ η εφορία, 450 ευρώ το ΙΚΑ, και τελικά το μισθολογικό κόστος θα είναι 1.350 ευρώ επί 14 μισθούς το χρόνο.
Αν σε αυτό προσθέσουμε το μέρισμα στον καθένα εργαζόμενο του γενικού κόστους μιας επιχείρησης, π.χ. 500 ευρώ το μήνα για ενοίκια, τηλέφωνα, βενζίνες, λογιστήριο, κ.λπ., (χωρίς να αμείβεται ο εργοδότης) το συνολικό κόστος ενός εργαζόμενου που παίρνει 800 ευρώ το μήνα (επί 14) στο χέρι, θα είναι 2.075 ευρώ. Αν υπολογίσουμε και έκτακτα έξοδα και περαιώσεις και επισφάλειες, το κόστος ανεβαίνει κι' άλλο.
Δυστυχώς για το μη-μισθολογικό κόστος, ο υπάλληλος δεν θα πάρει τίποτε πίσω, ενώ ο εργοδότης θα τον απολύσει, αν δεν μπορεί να το καλύψει με την υπεραξία που παράγει ο πρώτος.
Το κακό όμως είναι, ότι χωρίς αυτές τις εισφορές, οι τωρινοί συνταξιούχοι που πλήρωναν τις εισφορές τους για δεκαετίες, θα μείνουν απλήρωτοι, διότι οι προηγούμενοι κυβερνώντες φρόντισαν να εξανεμίσουν τις ασφαλιστικές τους αποταμιεύσεις, με αποτέλεσμα αυτοί να βαρύνουν τώρα τους σημερινούς εργαζόμενους. Το εξανέμισμα το επέτυχαν με την άτοκη κατάθεση των αποθεματικών των ασφαλιστικών ταμείων στην Τράπεζα Κρήτης, με κούτες από "Πάμπερς", με επενδύσεις στο ΧΑ λίγο πριν σκάσει η "φούσκα" το 1999, με χιλιάδες συντάξεις σε ψευδο-ανάπηρους, με χαριστικούς αλλά "νόμιμους" συνταξιούχους 35 και 40 ετών που κανονικά δεν είχαν επαρκείς εισφορές ούτε για τα μηνιαία τους τσιγάρα, με συντάξεις σε "παλινοστούντες" Ρωσσοπόντιους με μηδενικές εισφορές, και λεηλασία των ασφαλιστικών ταμείων με προμήθειες-κλοπή στο σύστημα υγείας της χώρας.
Η ουσία παραμένει πως ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΔΥΝΑΤΟΝ ΤΟ ΚΡΑΤΟΣ ΝΑ ΑΠΟΦΑΣΙΣΕΙ ΜΕΙΩΣΗ ΜΙΣΘΩΝ ΣΤΟΝ ΙΔΙΩΤΙΚΟ ΤΟΜΕΑ. Είναι δικτατορικό και άτοπο.
Αν είναι να ενσωματώσει το 13ο και 14ο μισθό, ας το κάνει. Αν είναι να απελευθερώσει το ποσό μισθοδοσίας πρόσληψης νέου προσωπικού, ας το κάνει. Αν είναι να μειώσει τις μη-μισθολογικές εισφορές, ώστε να μειωθεί το συνολικό μισθολογικό κόστος, ας το κάνει. Αλλά μείωση σε συμφωνημένους μισθούς του Ιδιωτικού Τομέως, είναι άτοπο και ηλίθιο να το κάνει...
Το τί θα κάνει μια επιχείρηση με τον υπάλληλο που δεν παράγει πλέον όσο παλιότερα λόγω κρίσεως, είναι μεταξύ της επιχείρησης και του υπαλλήλου. Δεν έχει δουλειά το κράτος να πάρει τη μια ή την άλλη πλευρά.
Σκεφτείτε το κράτος να σας έλεγε πως πρέπει να πληρώσετε τον υπάλληλό σας τα διπλά, ή πως δεν θα μπορείτε να τον απολύσετε για τα επόμενα πέντε χρόνια π.χ., ανεξάρτητα από το αν θα έχετε έσοδα. Τι δουλειά έχει το κράτος να πει τι θα κάνει ο επιχειρηματίας ή ο υπάλληλος;
Αναφορικά με τις αποζημιώσεις, είναι μέρος της αρχικής συμφωνίας με το μισθωτό, οπότε δεν έχει ουσία να το συζητάμε.
Πολύ σημαντικότερο είναι πως το κράτος παρακρατά το ΦΠΑ των εξαγωγών και δεν το αποδίδει, και έβαλε πρόσθετο Ειδικό Φόρο Κατανάλωσης στα κινητά, στο ρεύμα, στο αέριο, και στο πετρέλαιο, οπότε ουσιαστικά μας άλλαξαν το business model των επιχειρήσεών μας κάτω από τα πόδια μας.
Το λογικό θα ήταν να μετακομίσουν οι επιχειρήσεις, εφόσον μπορούν, τη δραστηριότητά τους σε κάποια χώρα πιο αξιόπιστη, που δεν έχει τέτοια μεταβλητότητα, όπως π.χ. στη Βουλγαρία, ή στην Ολλανδία, ή στη Ρουμανία, ή στη Γερμανία. Δεν έχει ευθύνη να την πληρώσει ακούσια ο εργαζόμενος που έκανε άλλη συμφωνία, επειδή στο καινούριο business model που επέβαλε η κυβέρνηση των ανίκανων δεν είναι δυνατόν να επιζήσουν πολλές επιχειρήσεις.
Αν όμως από την άλλη συμφωνήσει να μειώσει το μισθό του, δηλαδή να "βάλει πλάτη" για να μπορέσει να διατηρηθεί η θέση εργασίας του, τότε το κράτος δεν θα έπρεπε να έχει λόγο.
Σωστά;
agissilaos@gmail.com
@agissilaos