Ανάμεσα μας,σε ένα κόσμο ατομισμού και αδιαφορίας,σε μια κοινωνία εγωκεντρική και βαθύτατα παραδομένη στην λαγνεία του κέρδους,υπάρχουν άνθρωποι με ετοιμότητα προσφοράς και συνείδηση αποστολής.
Ίσως είναι λίγοι, είναι όμως οι αφανείς ηγήτορες της προσπάθειας για πολιτισμική ανέλιξη-δια του παραδείγματος-όλων μας.
Υποδείγματα μίας εναγώνιας αλλά αναγκαίας, όσο η βιολογική και ηθική επιβίωση του συνόλου,προσπάθειας για διαιώνιση ενός κώδικα αξιακού, που έρχεται από την γέννηση του πολιτισμού ως πρόταγμα και ως διαχρονική εντολή για υπέρβαση του εφήμερου,του υλικού και του κερδώου κινήτρου των πολλών.
Η Λίλιαν Βεργωτή ενασχολήθηκε με πλειάδα δραστηριοτήτων, με τον τρόπο που μόνο οι ταγμένοι, οι ευγενείς και οι άξιοι ανυψούμενοι πέραν του φανερού και της επίδειξης αξιώνονται.
Με την φιλαλληλία, την φροντίδα του εν αδυναμία και έχοντος την χρεία του Άλλου, την θεραπεία του πολιτισμού, την διατήρηση της τοπικής κληρονομιάς. Την ζώσα δηλαδή δραστηριότητα των Αρίστων.
Και τα έπραξε όλα αυτά έχοντας κάνει την υπέρβαση του εγωκεντρισμού και της επίδειξης, του ματαίου της προβολής και της επιβολής επί των αδρανών ή αδιάφορων που μας περιβάλλουν και δίνουν αρνητικό χαρακτήρα και πρόσημο στην εποχή μας.
Έδρασε με την ευγενέστερη των μεθόδων, εκείνην των μη επιζητούντων αξιώματα, Αφανών.
Για τον τρόπο, τον τόπο, τους ανθρώπους του.
Δεν διαβίωσε αρκούμενη όπως τόσοι, στην περίκλειστη από τις ανάγκες των άλλων, ευμάρεια.
Με λίγα λόγια βίωσε τον προσωπικό της χρόνο ως τρόπο Ιστορικό.
Έκανε την βιολογική της παρουσία ανάμεσα μας, έκρηξη προσφοράς σε αξίες ακατάλυτες.
Οι γνήσια ανιδιοτελείς σφραγίζουν την εποχή τους με έργα που συχνά περνούν απαρατήρητα και μόνον η ύστερη αναγνώριση, αξιολόγηση, αποδοχή και η καταξίωση τους ως εξαιρετικών έργων και πράξεων, στο μέλλον, στην συλλογική μνήμη, στην συνείδηση του καθενός μας ως παρατηρητή, δικαιώνει.
Θεωρώ τον εαυτό μου ευτυχή που με τίμησες με τη φιλία σου...
αλλά οι αξίες που καθοδηγούσαν τα βήματά σου στο νησί μας αγκάλιαζαν κάθε Κεφαλονίτη.
Και αυτές ήταν η προβολή της πολιτιστικής παράδοσης του αγαπημένου μας νησιού και η προστασία των αρρώστων και των ανήμπορων απόμαχων της ζωής.
Η ευπρέπεια, αλλά και η επιμονή, ο σεβασμός του διαφορετικού, αλλά και η προστασία του καθοδηγούσαν την απαράμιλλη μαχητικότητά σου.
Με ασύγκριτη ζωντάνια και ενεργητικότητα σε θυμάμαι να ξεχαλικίζεις με το τζιπάκι σου κάθε λόφο και πεδιάδα,για να αναδείξεις ερημωμένα εκκλησάκια, να διασώσεις εικονίσματα, να μας αποδώσεις ανασυρμένα από την γη και τον χρόνο, ερείπια, σπαράγματα τειχών, ταπεινωμένους αρχαιολογικούς χώρους και ξεχασμένες παραδόσεις, λησμονημένες δράσεις και χαμένες περιόδους που μας στήριξαν με την πολιτιστική τους δυναμική δημιουργώντας το σήμερα.
Η ζωή σου στοίχειωσε και ανάστησε τα σημεία που όρισαν την Ιστορία του τόπου σου και ανόρθωσε τους εν αδυναμία τελούντες ανθρώπους του.
Ένα μνημείο αδιόρατο στους πολλούς έχει ήδη στηθεί νοητά, ως αποτέλεσμα ανάμνησης της δράσης σου.Είναι το ορατό εν ψυχή, μέγα μνημείο της προσφοράς στον χώρο και της ενασχόλησης με ζώντες σε αυτόν.
Ο τόπος ως πολιτιστική διαχρονία, η αναγνώριση της διαρκούς παροχής στον περίγυρο, η μέριμνα για τους υστερούντες είναι που ήδη μαρτυρούν για το διασφαλισμένο Αιώνιο της μνήμης σου...
Σταματούλα Ζαπάντη-Πεντόγαλου, Δρ Ιστορίας
