Θα έχουμε μία ενημέρωση και από τον Χάρη Καστανίδη, για τις πρωτοβουλίες που παίρνουμε σε θέματα δικαιοσύνης και ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά το θέμα της Ευθύνης Υπουργών, αλλά και από τον Υπουργό Οικονομικών, για τα θέματα της πρόσφατης διαπραγμάτευσης, θα έλεγα, της τρέχουσας διαπραγμάτευσης και του κλίματος που επικρατεί στην Ευρωπαϊκή Ένωση, και πώς αυτά μας αφορούν - και μας αφορούν, βεβαίως, αρκετά.
Τέλος, η Εύη Χριστοφιλοπούλου θα μας παρουσιάσει ένα ενδιαφέρον πιλοτικό πρόγραμμα στην εκπαίδευση. Όπως έχουμε πει, οι Υφυπουργοί και οι Αναπληρωτές θα είναι εκείνοι που θα μας παρουσιάζουν κάθε εβδομάδα ένα πιλοτικό πρόγραμμα του Υπουργείου τους, το οποίο θα αξιολογούμε.
Να μείνω, πρώτα απ’ όλα, στα δύο νομοσχέδια, που αποτελούν παραδείγματα των μεγάλων τομών που έχουμε μπροστά μας, τους προσεχείς μήνες. Αλλάζουν τον ρου των πραγμάτων στη χώρα μας. Το νομοσχέδιο για την επαγγελματική ελευθερία αποτελεί ιστορική αλλαγή στον τομέα αυτό και είναι προς όφελος της κοινωνίας, της ευρύτερης κοινωνίας. Το ίδιο και το νομοσχέδιο για την αναμόρφωση των συλλογικών Οργανώσεων του αγροτικού χώρου, που είναι επίσης καθοριστικό. Και μετά από πολλές δεκαετίες, παρά τις πολλές εξαγγελίες και τις προσπάθειές μας, ήταν απαραίτητο να γίνει και εκεί μια βαθιά τομή.
Είναι αλλαγές βαθιές, ιστορικές. Εξυγιαίνουν το τοπίο και αίρουν στρεβλώσεις. Εγγυώνται και νέες επιχειρηματικές, αλλά και αναπτυξιακές ευκαιρίες. Ενισχύουν την ανταγωνιστικότητα της χώρας μας, που σημαίνει ότι μπορούν να φέρουν δουλειές, ανάπτυξη, να βοηθήσουν στις εξαγωγές, σε φθηνότερα προϊόντα και καλύτερες υπηρεσίες για τους πολίτες και τις επιχειρήσεις.
Πράγματι, αυτές τις αλλαγές, παρότι τις συζητούσαμε στο παρελθόν, δεν τις είχαμε τολμήσει. Τολμάμε σήμερα. Προχωράμε, σε όφελος της ελληνικής κοινωνίας και του πολίτη. Και αυτές τις αλλαγές, δεν μας τις έχει επιβάλλει κανένας τρίτος. Ήταν στο πρόγραμμά μας, εδώ και αρκετά χρόνια. Δεσμευθήκαμε γι' αυτά προεκλογικά. Είναι στο συμβόλαιό μας με τον Ελληνικό λαό.
Είναι δείγμα του είδους των αλλαγών που χρειάζεται η χώρα, αλλά και των προτεραιοτήτων που βάζουμε για τη φετινή χρονιά. Μετά τα δύσκολα και επώδυνα μέτρα του 2010 για να αντιμετωπίσουμε τον άμεσο κίνδυνο, ρίχνουμε το βάρος μας στα βαθύτερα αίτια που μας οδήγησαν στην κρίση, βεβαίως, στο πλαίσιο των προεκλογικών μας δεσμεύσεων, όπως είναι αυτά τα δύο σημαντικά θέματα.
Παρότι οι συνθήκες είναι πολύ διαφορετικές και η διαδρομή έχει αλλάξει, ο προορισμός μας, οι αξίες μας παραμένουν ίδιες. Αυτές υπηρετούμε, μέσα σε ένα διαφορετικό τοπίο, και δουλεύουμε για τη ριζική αλλαγή της χώρας, ώστε να εγγυηθούμε μια χώρα ευνομίας και κανόνων, που προασπίζουν το δίκαιο του πολίτη και το δημόσιο συμφέρον, διαμορφώνοντας όμως και διαφάνεια, και ευκαιρίες για ανάπτυξη και, προφανώς, κοινωνική δικαιοσύνη.
Πολλές από αυτές τις αλλαγές είναι, επίσης, αυτονόητες. Υπήρχε μια στρεβλή αντίληψη στους τομείς αυτούς και στον τρόπο άσκησης της πολιτικής. Ένας κατακερματισμός της πολιτικής, που δημιούργησε ένα άθροισμα επιμέρους πολιτικών οι οποίες, κατά περίπτωση, βοηθούσαν πελατειακά και συντεχνιακά συμφέροντα αλλά, ακόμα χειρότερα, δημιουργούσαν βασικές αδικίες και ανισότητες μέσα στην ίδια την ελληνική κοινωνία.
Αυτές τις πρακτικές αλλάζουμε. Και όπως είπα σε μια ομιλία μου προχθές, «αυτή η Ελλάδα, η Ελλάδα με αυτά τα χαρακτηριστικά, τελείωσε πια. Βεβαίως, η μετάβαση δεν είναι εύκολη. Και δύσκολη είναι, και πονάει, αλλά καλώς τελείωσε αυτή η κατάσταση. Είναι η Ελλάδα που πληγώσαμε και που μας πλήγωσε, αλλά και που υπονόμευσε το μέλλον των παιδιών μας, ακόμα και την ασφάλειά μας».
Κάθε μεγάλη τομή, όπως βλέπουμε, είναι προς όφελος της κοινωνίας συνολικά. Βεβαίως, θα ξεβολέψει κάποιους, αλλά πιστεύουμε ότι έχει την ευρύτερη υποστήριξη του μεγάλου μέρους της κοινωνίας και αυτό νομίζω ότι αποτυπώνεται ήδη, και στις διαβουλεύσεις που κάνουμε, αλλά και στις αναλύσεις που γίνονται.
Το φαινόμενο αυτό, το βλέπουμε σε κάθε μεγάλη αλλαγή, είτε είναι το ασφαλιστικό, είτε η παιδεία, τα κλειστά επαγγέλματα, η αλλαγή στους κανόνες χωροταξίας, ή αναδιάρθρωσης των ΔΕΚΟ, ή οι ευρύτερες αλλαγές στο κράτος. Κάθε τομή, βεβαίως, ανατρέπει αυτό που γνωρίζαμε και γι’ αυτό έχω τονίσει κατ’ επανάληψη τη σημασία της διαβούλευσης.
Η διαβούλευση είναι ο χρόνος που μας δίνεται, αλλά και η προστασία που μας παρέχει, για να παίρνουμε σωστές αποφάσεις. Αυτός ο χρόνος είναι απαραίτητος, όπως και ο χρόνος που έχουμε τώρα από το μηχανισμό στήριξης, για να θεραπεύσουμε τη ρίζα των προβλημάτων, που μας έχουν δημιουργήσει αυτές τις εξαρτήσεις, ώστε να μπορούμε να βασιστούμε επιτέλους στις δικές μας δυνάμεις, στα δικά μας συγκριτικά πλεονεκτήματα.
Έχουμε σαφώς ιδεολογικές διαφορές με άλλα κόμματα και σαφείς διαχωριστικές γραμμές, αυτό όμως, από την άλλη μεριά, δεν σημαίνει ότι δεν κάνουμε και την προσπάθεια - κι ας ανταποκριθούν. Ελπίζουμε να ανταποκριθούν, αλλά αν δεν ανταποκριθούν, έχουν την ευθύνη και τα άλλα κόμματα του Κοινοβουλίου.
Αναφέρθηκα στον ευρωπαϊκό μηχανισμό στήριξης. Θα μας ενημερώσει ο Γ. Παπακωνσταντίνου για τις συζητήσεις στο EUROGROUP και το ΕCOFIN. Έχουμε κατ’ επανάληψη αναλύσει τη ρευστότητα που χαρακτηρίζει τις ευρωπαϊκές εξελίξεις. Σε αυτό το κλίμα ρευστότητας, η χώρα μας πρέπει να είναι σε διαρκή εγρήγορση.
Εμείς λαμβάνουμε πρωτοβουλίες. Νομίζω ότι, αυτό είναι κάτι που και φαίνεται, αλλά είναι και απαραίτητο, για να προωθήσουμε λύσεις, δεν θα έλεγα μόνο προς το συμφέρον της Ελλάδας. Βεβαίως, το δικό μας συμφέρον είναι πρώτιστο, αλλά είναι - θεωρούμε - ταυτισμένο και με το συμφέρον της σταθερότητας ευρύτερα στην Ευρώπη. Και όταν λέω «σταθερότητα», δεν εννοώ τη δημοσιονομική, αλλά ευρύτερα την σταθερή πολιτική πορεία της εμβάθυνσης του ευρωπαϊκού εγχειρήματος.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει προχωρήσει σε πολύ σημαντικές αποφάσεις. Θυμίζω, πέρυσι, δεν υπήρχε καν ευρωπαϊκός μηχανισμός. Δεν υπήρχε καν ευρωπαϊκό θεσμικό πλαίσιο, καμία πρόβλεψη για παρόμοιες κρίσεις δανεισμού. Και με τη δική μας πρωτοβουλία και συστηματική δουλειά προχωρήσαμε, προχώρησε η Ευρώπη, έστω και με τις αδυναμίες της, σε ένα τέτοιο σημαντικό βήμα.
Παράλληλα, όμως, είχαμε ξεκινήσει και με έναν ευρύτερο στόχο. Αυτά τα οποία σήμερα συζητιούνται με σοβαρότητα και με ενδιαφέρον πια, αλλά και με αξιοπιστία, γύρω από διάφορα θέματα, όπως είναι το ευρωομόλογο, τα είχαμε καταθέσει ήδη από την πρώτη στιγμή πέρυσι, όταν χτύπησε η κρίση.
Συνεχίζουμε λοιπόν και παίζουμε καταλυτικό ρόλο στις εξελίξεις, όχι μόνο εξαιτίας του προβλήματός μας, αλλά θα έλεγα και ως προς το πώς αντιμετωπίζουμε το πρόβλημά μας, δηλαδή, με την αξιοπιστία που έχουμε κατακτήσει, αλλά βεβαίως και με την απόφασή μας, κάτι που συνάδει και με την παράδοσή του Κινήματός μας, ότι πιστεύουμε στη φωνή μας, στη φωνή και τις δυνατότητες του Ελληνικού λαού, που μπορεί να αποδίδει και έχει αρχίσει να αποδίδει καρπούς.
Η συμμετοχή μας θα δώσει ένα καλύτερο αποτέλεσμα στη χώρα μας. Προχθές, επιβεβαιώθηκε οριστικά από το EUROGROUP η επί της αρχής συμφωνία για την επέκταση του χρόνου αποπληρωμής του ελληνικού δανείου. Είναι μια πολύ θετική εξέλιξη. Βεβαίως, η εξειδίκευση των τεχνικών λεπτομερειών της νέας σύμβασης θα γίνει το επόμενο διάστημα, ως μέρος του λεγόμενου «συνολικού πακέτου», μιας συνολικής προσέγγισης, που είναι υπό διαμόρφωση, για το μόνιμο μηχανισμό στήριξης, αλλά θα έλεγα και ευρύτερα για την οικονομική διακυβέρνηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Αποφασίστηκε, επίσης, η επιτάχυνση όλων των διαδικασιών και προσπαθειών, για να υπάρξει ένα ολοκληρωμένο πακέτο λύσης στο πρόβλημα δανεισμού στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Και αυτά αναμένονται να έρθουν πολύ σύντομα στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο.
Θα είμαστε εκεί, παρόντες και σε αυτή τη μάχη, με θέσεις, με πρωτοβουλίες, με τη σωστή αξιολόγηση, που πιστεύω ότι έχουμε κάνει, για το πώς πρέπει να κινηθούμε και, βεβαίως, όπως σας είπα, με την αξιοπιστία που έχουμε κατακτήσει ξανά, λόγω και των δύσκολων θυσιών της χώρας μας.
Θέλω να πω, όμως, ένα τελευταίο, διότι πολλά γράφονται και λέγονται, το ξέρετε πολύ καλά, το βλέπουμε όλους αυτούς τους τελευταίους μήνες, το είδαμε και σήμερα, με τα δήθεν γερμανικά σχέδια αναδιάρθρωσης του ελληνικού χρέους. Το παραμικρό δημοσίευμα, πόσο μάλλον όταν είναι κακόβουλο ή κακόπιστο, μπορεί να μας δημιουργήσει πρόβλημα, ως χώρα. Όχι ανυπέρβλητο, αλλά δεν υπάρχει λόγος να αντιμετωπίζουμε τέτοια προβλήματα.
Κάποια πράγματα, προφανώς, δεν μπορούμε να τα σταματήσουμε και δεν θα σταματήσουν, μέχρι να αποκαταστήσουμε πλήρως την αξιοπιστία μας, και ως Ευρωπαϊκή Ένωση, όχι μόνο ως χώρα, και να αποστομώσουμε όσους διακινούν σενάρια καταστροφής. Αυτό θα καταφέρουμε να το κάνουμε, σαφώς. Όμως, υπάρχουν και άλλα, που μπορούμε να τα ελέγξουμε, καθώς οι αγορές έχουν την τάση, θα έλεγα, να προεξοφλούν κάθε τι το πιθανά αρνητικό και να αποδομούν κάθε τι που οι ίδιες θεωρούν ως θετική εξέλιξη.
Πρέπει λοιπόν, εμείς να είμαστε προσεκτικοί, προσεκτικότατοι στο τι λέμε, ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά τα θέματα δανειοδότησής μας. Και θα ήθελα γι' αυτά, να ακολουθείτε επ’ ακριβώς ό,τι λέει ο Υπουργός Οικονομικών, ή τις δικές μου δημόσιες δηλώσεις. Αλλιώς, παρότι μπορεί να είναι όλα συζητήσιμα, μπορεί να παρεξηγηθούν.
Σε ό, τι αφορά τα δύο νομοσχέδια που έχουμε να συζητήσουμε, τώρα. Παίρνουμε την πολιτική απόφαση να ανοίξουμε το θέμα των Αγροτικών Συνεταιρισμών, μια πρωτοβουλία με σκοπό την αποκατάσταση της συνεταιριστικής ιδέας, ως προοδευτικό κεκτημένο αλληλεγγύης και ενότητας του αγροτικού κόσμου. Σχεδιάζουμε με καινοτόμο πνεύμα, και εδώ, το θέμα του συνεταιριστικού κινήματος. Και, βεβαίως, βρισκόμαστε σε μια παγκοσμιοποιημένη οικονομία, άρα υπάρχουν και πολλές, απαραίτητες και εδώ, αλλαγές, που πρέπει να προωθήσουμε.
Πρέπει να βάλουμε τέλος - και αυτή είναι η προσπάθεια, πιστεύω, του Υπουργείου - στο καθεστώς απαξίωσης της μιζέριας και των συνεταιρισμών-σφραγίδων. Να αναδείξουμε, δηλαδή, το ισχυρό συνεταιριστικό κίνητρο στην αναμόρφωση της ελληνικής γεωργίας. Και η συλλογική πια έκφραση, αλλά και οργάνωση, να είναι ουσιαστικά συλλογική και αποτελεσματικά συλλογική και, τελικά, αποτελεσματική μέσα στις αγορές, ευρωπαϊκές και άλλες.
Αδυναμίες πολλών ετών, πρώτα απ' όλα, στην άσκηση εποπτείας από το κράτος στους Αγροτικούς Συνεταιρισμούς που, πολλές φορές, δεν ήταν άσκηση εποπτείας, αλλά μια σχέση εξάρτησης, που δημιουργούσε πελατειακές αντιλήψεις.
Ενθαρρύνουμε συλλογικές Οργανώσεις, με ένα νέο Οδικό Χάρτη Αγροτικής Ανάπτυξης, με νέα αξιόπιστα εργαλεία για τους Έλληνες παραγωγούς, για να μπορούν να επιβιώσουν και να προκόψουν.
Θέλουμε μια ανταγωνιστική γεωργία, που ταυτίζεται με την ποιότητα, όπως και με την ισχυρή ελληνική ταυτότητα. Είναι μια καθοριστική συνιστώσα της συνολικής στρατηγικής αναμόρφωσης της οικονομίας και της χώρας μας. Διότι δεν αφορά μόνο την οικονομία, υπό τη στενή έννοια, αλλά ένα πολύ σημαντικό μέρος της ελληνικής κοινωνίας, της παράδοσης ακόμη και του περιβάλλοντος.
Είχαμε την ευκαιρία στην Κρήτη να ξεκινήσουμε μια διαδικασία - που βεβαίως θα ενταχθεί και στην ευρύτερη Συνδιάσκεψη - όπου μιλήσαμε για την κρητική ή μεσογειακή διατροφή. Νομίζω ότι ήταν μια πολύ καλή αρχή.
Σε ό,τι αφορά τα κλειστά επαγγέλματα. Το νομοσχέδιο για την επαγγελματική ελευθερία - μία ακόμη δέσμευση, που γίνεται πράξη - για την ακρίβεια, ξεκίνησε να υλοποιείται νωρίτερα, με την υιοθέτηση της Οδηγίας των Υπηρεσιών, πέρυσι την άνοιξη, και με τη σταδιακή άρση των εμποδίων, γεωγραφικών και διοικητικών, σε επαγγέλματα που προβλέπονται από αυτήν, αλλά και με τη διευκόλυνση της διαδικασίας αδειοδότησης, μέσα σε ένα «ηλεκτρονικό μοναδικό σημείο επαφής», όπως λέγεται, για κάθε πολίτη που θέλει να ασκήσει την επαγγελματική του δραστηριότητα στη χώρα μας.
Ξεκινήσαμε με το άνοιγμα των επαγγελμάτων των μεταφορών, τον περασμένο Σεπτέμβριο, που ήταν επίσης μια υπόσχεση, η οποία, πολλές φορές στο παρελθόν, είχε δοθεί από κυβερνήσεις, αλλά σήμερα έχει γίνει πλέον πράξη.
Η λογική μας είναι ότι, ο περιορισμός στη νόμιμη άσκηση ενός επαγγέλματος, μπορεί να τεθεί μόνο με την ουσιαστική δικαιολογία της προστασίας του δημόσιου συμφέροντος, αλλά καμία άλλη δύναμη, παραταξιακή, συντεχνιακή, ή απλώς η αποφυγή του πολιτικού κόστους, δεν μπορεί να τον επιβάλει.
Αυτή είναι η λογική που προτείνεται και στο νομοσχέδιο που συζητάμε σήμερα. Αν θέλετε, αντιστρέφουμε στην πράξη το ισχύον καθεστώς, αίροντας κάθε περιορισμό και περιττή ρύθμιση στην άσκηση των επαγγελμάτων. Κάθε περιορισμός πρέπει πια να αιτιολογείται, στη βάση της υπεράσπισης του δημόσιου συμφέροντος και μόνο γι' αυτό το λόγο.
Ανοίγουμε περισσότερες ευκαιρίες για νέους επιστήμονες, για να βρουν το χώρο τους και το δρόμο τους στην αγορά. Δημιουργούμε προϋποθέσεις για να μειωθεί δραστικά το κόστος, ιδιαίτερα κάποιων - προφανώς - αναγκαίων υπηρεσιών προς τους πολίτες, αλλά και για να αυξηθεί η ποιότητα σε μια σειρά από υπηρεσίες, ενισχύοντας επίσης τον ανταγωνισμό και προωθώντας τη μείωση του κόστους για τον επαγγελματικό κόσμο, ώστε να ενισχυθεί και η ανταγωνιστικότητα των ελληνικών προϊόντων και υπηρεσιών.
Κάνουμε ένα άλλο σημαντικό βήμα, δηλαδή, στη βελτίωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος, στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και στην επιστροφή της ανάπτυξης στη χώρα μας.
Για το θέμα της Ευθύνης Υπουργών, ο Υπουργός Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων θα μας ενημερώσει για το πού βρισκόμαστε. Τονίζω και πάλι ότι οι αρχές της ευνομίας και της διαφάνειας, καθώς και η αλλαγή των όρων λειτουργίας του πολιτικού συστήματος, είναι στην καρδιά των προεκλογικών μας δεσμεύσεων.
Ήδη, έχουμε κάνει πάρα πολλά, θα έλεγα, όσο ποτέ άλλοτε στην κατεύθυνση αυτή, για τα θέματα της διαφάνειας. Τα προβλήματα με το σημερινό νόμο περί Ευθύνης Υπουργών είναι γνωστά, διαπιστωμένα, καταγεγραμμένα και, βεβαίως, υπάρχουν και περιορισμοί, που θέτει το σημερινό Σύνταγμα, οι οποίοι είναι επίσης γνωστοί.
Αν θυμάμαι καλά, θα μας θυμίσει και ο Βαγγέλης Βενιζέλος, αυτά είχαν ομόφωνα ψηφιστεί, όταν έγινε η Αναθεώρηση του Συντάγματος. Αυτό όμως έχει μια σημασία, γιατί βλέπουμε εκ των υστέρων αδυναμίες, παρότι αυτές οι αλλαγές τότε, σαφώς, θεωρήθηκαν αναγκαίες, χρήσιμες και ευεργετικές.
Αυτό δείχνει βεβαίως - και θέλω να το τονίσω αυτό - μερικά από τα προβλήματα τα οποία αντιμετωπίσαμε τον τελευταίο καιρό, με τις λεγόμενες «παραγραφές», μετά από αυτό που έκανε ο κ. Καραμανλής, κλείνοντας τη Βουλή. Δεν ήταν θέμα νόμου, ήταν θέμα έλλειψης πολιτικής βούλησης να αντιμετωπίσει τις υποθέσεις αυτές, σύμφωνα με το νόμο. Δηλαδή, εδώ δεν έφταιξε ο νόμος, έφταιξε η πολιτική βούληση της τότε πλειοψηφίας, της τότε κυβέρνησης, να προχωρήσει στη διαλεύκανση αυτών των υποθέσεων.
Ως ΠΑΣΟΚ, έχουμε δεσμευτεί για την τροποποίηση του άρθρου 86 του Συντάγματος, αμέσως μόλις αυτό είναι εφικτό, ώστε να διευκολυνθεί η άσκηση ποινικών διώξεων σε βάρος επίορκων Υπουργών ή Υφυπουργών, όταν ζημιώνουν το κράτος, καταχρώμενοι της εμπιστοσύνης των πολιτών.
Ωστόσο και μέσα στο πλαίσιο του ισχύοντος Συντάγματος, είναι εφικτές διορθωτικές παρεμβάσεις, ώστε να εξαλειφθούν ανεπίτρεπτες διακρίσεις υπέρ των Υπουργών, οι οποίες δεν επιβάλλονται από το Σύνταγμα. Θα μας κάνει μια πρώτη παρουσίαση ο Υπουργός Δικαιοσύνης.
