Στις 20 του Ιουλίου είναι τοποθετημένη μέσα στο ορθόδοξο εορτολόγιο η εορτή του μεγάλου προφήτη της Παλαιάς Διαθήκης, προφήτου Ηλιού. Η ζωή του αναφέρεται στην Π. Διαθήκη στα βιβλία 3 και 4, των «Βασιλειών» και σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των ιστορικών, υπολογίζεται ότι έζησε τον 9ον αιώνα π.Χ.
Πέρα από την σπουδαία και θαυματουργή δράση του ενάντια στους οπαδούς του Βάαλ, την καταπολέμηση της ανομβρίας και άλλων θαυμάτων που αναφέρουν τα εκκλησιαστικά βιβλία και το συναξάρι του, εκείνο που εντυπωσιάζει περισσότερο είναι η μετάβασή του (πραγματική ανάληψη) με πύρινο άρμα στον ουρανό, αφήνοντας πίσω τον μαθητή του, τον Ελισσαίο. Βέβαια, παρουσιάζεται και στο όραμα της Μεταμόρφωση του Σωτήρος, (Ματθ, 17, 1-8) και θεωρείται μεγάλη μορφή έπειτα από τον Ιωάννη τον Πρόδρομο.
Η λατρεία του προφήτη Ηλία στην Ελλάδα είναι πολύ διαδεδομένη και μάλιστα θεωρείται «ηλιακός» άγιος αφού και το όνομά του, οι παραδόσεις για τον ουρανό και τη φωτιά, τον συνδέουν με τον ήλιο.
Στην Κεφαλλονιά μας υπάρχουν πολλοί τόποι που τον γιορτάζουν και τον πανηγυρίζουν μεγαλοπρεπέστατα.
Βρέθηκα κατά τις εννέα το πρωί, ανήμερα της εορτής του, στο εκκλησάκι του, στο παλιό –ερειπωμένο σχεδόν σήμερα, χωριό των Πρόννων, στο Σπαθί. Μετά τους σεισμούς οι κάτοικοι της περιοχής ξανάφτιαξαν το μικρό ναό του Αϊ –Λια, ο οποίος είναι σκαρφαλωμένος στην πλαγιά, πάνω από το χωριό και αποτελεί παρεκκλήσι του ομώνυμου ναού που βρίσκεται στο μικρό αυτόν οικισμό.
Κάθε χρόνο μαζεύονται οι κάτοικοι από τα γύρω χωριά, ιδίως από τη Σκάλα και ευλαβούνται πανηγυρικά τον άγιο αυτόν, που είναι ο προστάτης της περιοχής τους.
Από βραδύς πραγματοποιήθηκε πανηγυρικός εσπερινός, που η παρουσία του πρωτοπρεσβύτερου π. Ιωάννη Μεσολωρά λάμπρυνε το ψαλτήρι και κήρυξε το λόγο του Θεού, με το δικό του μοναδικό τρόπο.
Σημαιοστόλιστος ήταν ο περίγυρος της εκκλησίας, κατάλληλα διαμορφωμένος ο αύλειος χώρος για να δεχτεί αυτοκίνητα, ο δρόμος μπέτινος που αναβαίνει στο ύψωμα που βρίσκεται ο ναός, καθαρά τα πλατώματα γύρω από το εκκλησάκι, όλα τακτοποιημένα από τους ανθρώπους που φροντίζουν τον Άγιο τους και προστάτη της περιοχής τους.
Κόσμος πολύς μέσα και έξω από το ναό, παρακολούθησαν τη Θεία Λειτουργία, που την κόσμησε η παρουσία του σεβασμιωτάτου μας μητροπολίτη, κου Σπυρίδωνα. Έδειξε δε ο μητροπολίτης μας, πώς είναι ακόμη κραταιός, επικοινωνιακός και σταθερός σε αυτό που τάχτηκε χρόνια τώρα να κάνει, το μεγάλο λειτούργημα τού να υπηρετεί την εκκλησία του Θεού.
Μαζί του συλλειτούργησαν οι: ο διάκονος της μητρόπολης Παΐσιος Παράσχης, οι πανοσιολογιότατοι ιεροκήρυκες της μητρόπολης, π. Φώτιος Γαβριελάτος και π. Δανιήλ Ζωγράφος, οι ιερείς , π. Γεώργιος Παραμερίτης, π. Σπύρος Τζαμαρίας,
π. Δημήτριος Σπαθής, π. Σταύρος Ζαπάντης και προς το τέλος της λειτουργίας ήλθε και ο π. Πέτρος Ανδρεάτος, μια και είχε λειτουργήσει παράλληλα σ’ άλλο εκκλησάκι του αϊ- Λιος, στα Μαυράτα.
Στο ψαλτήρι ήταν οι: Μάρκος Αποστολάτος, Θεμιστοκλής Σπαθής και ο Αλέκος Παντελειός, οι οποίοι έψαλλα εναλλάξ και χρωμάτισαν τη φωνή τους ακολουθώντας τον ήχο που δονεί το κάθε εκκλησιαστικό άσμα.
Ο πανοσιολογιότατος ιεροκήρυκας της μητρόπολης π. Δανιήλ Ζωγράφος, μίλησε με υπέροχο λόγο για τον προφήτη Ηλία, αναφέρθηκε στη ζωή και τα θαύματά του, χωρίς να πλατειάσει και έδωσε το μήνυμα με τρόπο απλό και θεολογικό.
Στο τέλος μετά την ευλόγηση των άρτων πήρε τον λόγο ο π. Φώτιος Γαβριελάτος και ευχαρίστησε τη Διοικούσα Επιτροπή που φροντίζει το ναό και το πανηγύρι, τους επιτρόπους, τους ιερείς που μαζί συλλειτούργησαν, τους ανθρώπους που βοηθούν και βοήθησαν, τους δωρητές, τους χορηγούς που προσέφεραν ότι μπορούσαν και πάνω από όλους τον Δεσπότη μας, μέσα από έναν συγκινητικό λόγο, αναφερόμενος ότι είναι η δεύτερη φορά, που σε αυτό το εκκλησάκι παραβρίσκεται στο πανηγύρι του, επίσκοπος. Η πρώτη ήταν πριν το σεισμό του 1953.
Ο σεβασμιώτατος ανταπέδωσε τις ευχαριστίες με λόγια πατρικά και ευχήθηκε να είναι όλοι καλά και να ευλαβούνται τον προφήτη Ηλία κάθε χρονιά με υγεία και χαρά.
Έπειτα το λόγο αυθόρμητα πήρε ο παλιός και ακούραστος επίτροπος, Κύριλλος Σπαθής, ο οποίος εκ μέρους όλων των πιστών, ευχαρίστησε τον σεβασμιώτατον και με πολλή συγκίνηση μίλησε για τη χαρά και την επιθυμία των κατοίκων της περιοχής, που ήθελαν να έχουν τον ποιμενάρχη τους στο πανηγύρι τους, και αυτή η επιθυμία τους πραγματοποιήθηκε με τις προσπάθειες των ιερωμένων της περιοχής.
Ακολούθησε ζεύκι στο πάνω πλάτωμα, κάτω από τις ελιές και τις τέντες, όπου είχαν στρωθεί τα τραπέζια, εκεί που βρίσκεται το κελί για τις υπηρεσίες του ναού.
Σούπα υπέροχη, κεφαλλονίτικη και κρέας βραστό, αναψυκτικά, κρασί, γλυκά και καρπούζι και τόσα άλλα εδέσματα γιόμισαν τα τραπέζια για να ευχαριστήσουν τους ιερωμένους και τον κόσμο, που βρέθηκαν στο πανηγύρι του αϊ- Λιά.
Εικόνες λαογραφικές για την όλη ετοιμασία του φαγητού κατέγραψε ο φακός μου. Παρήγορο είναι, πως κοντά στους παλαιότερους που αναλαμβάνουν το πανηγύρι ήταν νέα παιδιά, που με πολύ μεράκι και αγάπη βοηθούσαν, για να μείνει ο κόσμος ευχαριστημένος.
Τιμητικά αξίζει να αναφέρω τα ονόματα όλων αυτών των ανθρώπων που με τη στάση τους γίνονται δίδαγμα στους νεότερους τους, ιδίως στα παιδιά τους. Στους ανθρώπους που συνεχίζουν να διατηρούν με πολύ κόπο τα πανηγύρια και τις όμορφες του λαού πράξεις και εικόνες, τις οποίες που κληρονόμησαν από τους παλαιότερους. Στα καζάνια, στις ετοιμασίες του φαγητού, του σερβιρίσματος οι : Χρήστος Σπαθής, Βασίλης Κουρκουμέλης, Δημήτρης Κουρκουμέλης, Διονύσης Κουρκουμέλης., Ηλίας Σπαθής, Νικόλαος Γρουζής, Κουρκουμέλης Χαράλαμπος, Λουκάς Παπανικολάτος, Γεράσιμος Κρεμμύδας, Γιώργος Δριβίλας, Κύριλλος Σπαθής, Αναστασία Σπαθή, Αθανάσιος Σπαθής Σπύρος Κουρκουμέλης, Σωκράτης Σπαθής, Παναγής Σπαθής, Νικόλαος Σπαθής, Ηλίας Σπαθής, Επαμεινώντας Σπαθής, Μαρία Σπαθή, Πόπη Κουρκουμέλη, Ζωίτσα Ζαπάντη και άλλοι
Τέλος, το ζεύκι, που ήταν προσφορά κάποιων από τους παραπάνω αναφερθέντες είχε και τη μουσική του νότα, όπου οι υπεύθυνοι του ήχου, μας γιόμισαν τα αυτιά με ακούσματα του συρτού χορού και με τις κεφαλλονίτικες χορευτικές μελωδίες.
Στις γύρες του χορού, σηκώθηκαν πρώτα οι παλαιότεροι, και «μπαλάρωντας» τους κεφαλλονίτικους χορούς χαμογελούσαν ευχαριστημένοι, πως όλα πήγαν καλά, όπως τα είχαν τάξει στον αϊ -Λια τους.
Κατηφόρισα έπειτα από τη σχολαστική φωτογραφική μου αποτύπωση στις παλιές και μεγάλες καμπάνες του ναού. Ξαφνικά ακούω δυο φωνές που μου λένε:
-εεε εμάς δε θα μας βγάλεις μια φωτογραφία;
-Παζάρετε κουτσούνες μου και κλικ... .είσαστε έτοιμες!
Θα γράψω πάνω στη φωτογραφία, πως είσαστε δυο κουτσούνες του αϊ- Λιά, είπα! χαμογέλασαν οι δυο κυρίες και το χάρηκαν...
Αϊ –Λιά μου νάσαι καλά και να μας δροσίσεις τον καιρό, μια και λένε στην Κεφαλλονιά, πως, « Μετά του Αϊ - Λιος γυρίζει ο καιρός αλλιώς».
